Is het licht van monitoren en tablets wel goed voor je ogen. Kinderen slapen slecht door 's avonds te lang naar tablets te turen. Het onderwerp licht en gezondheid staat weer volop in de belangstelling.
Wellicht heb je goede ogen en geen bril nodig. Een speciale bril voor gamen en gokken kan echter helpen alert te blijven, je nachtrust op peil te houden en misschien meer. Misschien, want er is nog weinig onderzoek gedaan naar brillen voor gamen en gokken. Wel zijn er inmiddels allerlei soorten van te koop.
Het weinige onderzoek naar de bril voor gamen begon bij professionele e-gamers. Die trainen soms lange dagen. In Nederland trainen de professionals ongeveer 50 uur per week. De Duitse ploeg zit ook ongeveer op dat aantal uren. Zuid-Koreanen trainen dagelijks ruim 12 uur. Bij het langdurig turen naar een scherm in een vaak donkere ruimte ondervinden spelers duidelijk problemen.
Ze kunnen bijvoorbeeld minder goed geconcentreerd blijven op het spel, zijn minder alert en hebben slaapgebrek. Het zijn verschijnselen die eerder al in het algemeen werden waargenomen bij kinderen die te lang op hun tablet spelen. Of beter, die nog spelen tot kort voor het slapen gaan.
Volgens meerdere onderzoekers werd de nachtrust van die kinderen verstoord door het witte licht. Daarin zit veel blauw, dus leek de oplossing het blauwe licht te filteren. Meerdere fabrikanten kwamen daarop met een nachtstand op hun tablets en e-readers.
De werking daarvan heeft alles te maken met de aanmaak van het hormoon melatonine. Om goed te kunnen slapen heb je veel melatonine nodig. Overdag bij daglicht vermindert de hoeveelheid van dat slaaphormoon. Tegen de avond en bij geduisterd licht neemt het toe.
Dat was het idee. Een nachtstand met gelig licht en minder blauw licht leek de oplossing. Tot Britse wetenschappers met hun inzichten kwamen. Zij deden al veel langer onderzoek naar het hormoon, slapen en licht. Uit hun onderzoek bleek dat het blauwe licht niet het probleem van verstoorde nachtrust geeft.
Zij ontdekten dat het juist het rode en gele licht is. Of dat het op zijn minst een deel van de problemen veroorzaakt. Zij adviseren het blauw niet uit het licht van een tablet te filteren, maar het licht te dimmen. Een beetje zoals dat tegen de avond gebeurt als de zon geleidelijk onder gaat en de duisternis intreedt.
Bij kinderen kun je ook als ouders uitkomst bieden. Bijvoorbeeld door af te spreken dat na een bepaalde tijd de tablet e.d. niet meer mag worden gebruikt. Bij professionele e-gamers is dat lastiger. Zelfs als ze al wat slaperig zijn, moeten ze doorspelen tot een spel is uitgespeeld.
Het slaaponderzoek werd daarom uitgebreid, waarbij ook de alertheid werd meegenomen. Immers, des te langer een e-speler geconcentreerd kan blijven, des te beter. Het was het moment dat de brillen voor gamen in beeld kwamen. En zo’n bril zou vanzelfsprekend dan ook handig zijn voor online gokkers.
De spelers en gokkers hoeven daartoe niet per se ver- of bijziend te zijn. Evenals de bril voor lassers, of die van horlogemakers, bieden de brillen voor game een aanvulling bij een activiteit.
Zoals gezegd is er nog weinig onderzoek gedaan, specifiek naar brillen voor gamen en online gokken. Aan de hand van onderzoek naar aanverwante zaken, zoals slaapgedrag, zijn er inmiddels wel veel soorten brillen voor gamers op de markt. De bewijzen voor het effect, belang en dergelijke verkrijgen de aanbieders uit die onderzoeken. Daarbij zijn de conclusies gebaseerd op voorkomen van blauw licht en dergelijke nog in de meerderheid.
Grofweg kunnen we drie soorten brillen onderscheiden: brillen met gekleurde glazen, brillen met een lichte vergroting en brillen die lichtschittering filteren.
Bij de brillen met gekleurde glazen baseren vrijwel alle fabrikanten zich op het filteren van het blauwe licht. Toch zijn er ook enkele fabrikanten die het rode en gele licht filteren. En natuurlijk zijn er ook fabrikanten die beide typen aanbieden.
De brillen met een lichte vergroting werken ongeveer als de computerbril, zoals dat gebruikt wordt bij multifocale brillen. Daar is een deel van het glas geslepen voor veraf kijken, een deel voor lezen en een deel voor de afstand tot een monitor.
De brillen voor gamen met die lichte vergroting zouden voorkomen dat spelers gaan loensen. Dat, een beetje scheel kijken, zou een belasting zijn voor de oogspieren en hersenen. En daarmee invloed hebben op de alertheid, slaperigheid en dergelijke.
De bril die schittering tegengaat heeft vaak eenvoudig een anti-reflecterende coating. Het vermindert het licht dat vanaf het scherm komt. Hierdoor kunnen de ogen gemakkelijker scherpstellen. Dat is op zichzelf al prettig. Maar het verbetert volgens de fabrikanten ook het kleurcontrast en volgens enkele onderzoeken ook het reactievermogen.
Er is dus (nog) weinig onderzoek naar brillen voor gamen. De meeste onderzoekers verwijzen bij dit onderwerp naar slaaponderzoek. Daar is op zijn minst een groot deel van de voordelen te behalen. Daarbij kijken onderzoekers echter nauwelijks nog naar professionele spelers.
Want het blijkt dat die, evenals andere topsporters, veel en goed slapen. De gemiddelde professionele gamers en online gokkers slaapt 7 uur en drie kwartier. Dat is langer dan voor een onderzoek werd verwacht. Na het spelen moeten ze vaak even een uurtje afstand nemen van het spel, maar daarna slapen ze goed.
Vanzelfsprekend moeten ze in dat uurtje rust geen dingen doen die de slaap kunnen beïnvloeden. Alcoholgebruik bijvoorbeeld zorgt ervoor dat je in een slaaproes komt, maar niet in de diepe slaap die nodig is bij een goede slaapcyclus.
Er is wel veel onderzoek gedaan naar slaapgedrag van kinderen en het gebruik van hun tablet. Zoals gezegd is de nu nog algemeen geldende conclusie dat het blauw in het witte licht de slaap verslechtert. Maar er zijn dus ook wetenschappers die menen dat je het witte licht slechts geleidelijk hoeft te dimmen om de invloed op het slapen te verminderen.
Bij brillen voor gamen en gokken gaat het echter ook om spelzaken. Zoals behoud van concentratievermogen, reactiesnelheid en dergelijke. Die zaken kwamen ook aan de orde bij onderzoek naar slaapgedrag.
We schreven eerder dat we bij veel onderzoek de laboratoriumsituatie een beperking vinden. Deelnemers doen bij onderzoeken vaak mee aan een spelsituaties die nauwelijks realistisch zijn. Dat er ook weinig onderzoek bestaat, specifiek naar brillen voor gamen en gokken, maakt het geven van advies ook lastig.
Er zijn aanvullende problemen bij het geven van advies. Aan brillen moet je wennen. Het maakt daarbij niet uit of je gekleurde glazen gebruikt, vergrotende glazen of glazen met anti-reflectie. En tenslotte zal ook de kwaliteit van de glazen een rol spelen. De huidige brillen lopen in prijs uiteen van circa 15 euro tot 150 euro.
De conclusies van de verschillende onderzoek zijn onder andere:
29 november 2021
