Geen toekomstvisie maar een ‘waar staat online gokken’? Niet omdat premier Rutte ooit zei dat hij niet in visie gelooft. Wel omdat we ons realiseren dat de toekomst onzeker is. Dat hebben we de afgelopen tijd weer gezien. Door een klein beestje kan een gepland leven er ineens heel anders uitzien.
Toekomst voorspellen is vrijwel altijd kijken waar je staat. En daarna het verleden doortrekken naar het heden. Een beetje zoals constateren dat je nu 40 van de 75 spelletjes roulette winst maakt. Vorig jaar was dat nog 29 van de 75 spelletjes en het jaar daarvoor 17. Dus verwacht je in de toekomst rond de 50 spelletjes winst te maken. Maar wat kan er allemaal gebeuren, waardoor dat niet uitkomt?
Het mooiste voorbeeld is de groei van online gokken in corona-tijd. Daardoor lag de wereldwijde omzet in 2020 veel hoger dan waarvan de casino’s daarvoor konden dromen. Terwijl de fysieke casino’s een dieptepunt bereikten die ze beslist niet hadden voorzien.
En in Las Vegas dachten ze een paar weken geleden dat ze weer volledig aan de slag konden. Maar met de huidige temperaturen daar van tegen de 50 graden zal dat beslist tegenvallen. In plaats van naar Las Vegas reizen zullen mensen liever thuis in een koele omgeving online spelen.
We wagen ons dus niet aan een toekomstvisie. Maar we geven hieronder een schets, vanuit de vraag ‘waar staat online gokken nu?’. Want het is best een spannende tijd, ook voor casino’s en het online gokken.
We zien dat op dit moment het wereldwijde online gokken door de 60 miljard dollar grens gaat. Het zijn de uitlopers van een goed jaar waarbij veel spelers thuis met online gokken kennis maakten. Je kunt verwachten dat een flink aantal van hen online blijf gokken. Maar wanneer alles weer ‘normaal’ is en er weer ander aanbod is, zullen wellicht meerderen ook weer kiezen voor festivals, de bioscoop, een fysiek casino en dergelijke. Maar hoeveel van hen?
Veel overheden zijn bezig met liberalisering en/of legalisering van het gokken in hun land. Ze nemen meer afstand, laten meer casino-bedrijven toe of leggen meer verantwoordelijkheid bij externe organisaties en casino’s. En ze halen verbod van spellen die tot dan toe illegaal waren. In sommige landen is dat gunstig voor casino’s. Maar in andere landen kan het de situatie voor casino’s lastiger maken.
Kun je daarmee een toekomstvisie ontwikkelen op basis van het verleden en heden? Nauwelijks. Er is geen lijn te ontdekken in de maatregelen. Per land lukt dat wellicht, maar achter vrijwel alle online casino’s zitten bedrijven die multinationaal werken. Die zullen hun bedrijfsvoering, veel meer dan voorheen, flexibel moeten inrichten. Om zich bijvoorbeeld snel aan te kunnen passen bij nieuwe regels van de verschillende overheden.
Veel logische verantwoordelijkheid ligt al bij casino’s, dat wat ook wel goed gastheerschap heet. Bij fysieke casino’s is dat veiligheid voor de bezoeker, veilige parkeerplaatsen, eerlijke spellen en dergelijke. Bij online gokken is het op zijn minst de zorg voor betrouwbare spellen.
Er zijn echter de afgelopen jaren veel verantwoordelijkheden bij gekomen. Of vanuit overheden bij de casino’s gelegd. Juist in de achterliggende, voor spelers niet zichtbare, regelgeving zit een continue beweging.
Dus moeten casino’s op de hoogte blijven van privacy- en beveiligingsregels. Die bovendien per land (kunnen) verschillen. Willen ze dat? Kunnen ze dat? En hoe lang houdt een individueel bedrijf dat vol? Er zijn landen, zoals Frankrijk, waar gokondernemingen al na korte tijd het strijdtoneel weer verlaten.
Maar hoe houden casino’s de regelgeving bij en wat dat voor gevolgen heeft? Wellicht merken we daar weinig van. In ieder geval zullen ze er in het begin verschillend op reageren. In de hoop dat ze de concurrentie voor blijven.
Want de concurrentie neemt toe met de liberalisering. Dat gebeurt overal, doordat in vrijwel alle landen het monopolie op online gokken (zoals bij ons met Holland Casino) wordt opgeheven. Sommige landen werpen daarbij muren op, met hoge eisen en belastingen. Waardoor alleen grote organisaties mee kunnen doen. In andere landen kunnen allerlei ondernemers hun geluk beproeven.
Het effect daarvan op online gokken is nauwelijks te voorspellen. Bijvoorbeeld al doordat een spel op een server in een land vanuit andere landen gespeeld kan worden, legaal of illegaal.
Vanzelfsprekend spelen de spelproducenten daarbij een rol. Die ook vaak grote bedrijven kunnen distributie van hun spel tegengaan bij bepaalde ondernemers of zelfs landen. Maar in meerdere landen kwamen de afgelopen jaren kleine spelmakers opzetten. Zet dat door? De grote spelproducenten moeten dan hun positie in de markt bepalen en verdedigen.
Kleine producenten missen weliswaar een groot marketingbudget. Ze hebben echter vaak de gunfactor van hun omgeving. Door slimme marketing en inzet van bijvoorbeeld sociale media kunnen ze ver komen. Bovendien zijn ze doorgaans meer flexibel en hebben ze minder overhead kosten.
Voeg daarbij allerlei externe factoren, zoals ontwikkelings- en stimuleringsplannen van overheden. Of juist het ontbreken daarvan. Veranderingen in belastingregels en -wetgeving. Niet alleen in kansspelbelasting, maar ook in winst-, inkomsten- en vermogensbelasting. Die kunnen per land verschillend uitpakken voor grote en kleine bedrijven.
Laten we eens naar een kleinere factor kijken. Het afgelopen jaar zaten crypto-valuta in de lift. Ze bewegen (nog) flink in waarde en de invloed van kleine gebeurtenissen lijkt grote gevolgen te hebben voor de koers. Banken weten nauwelijks hoe ze met hun bestaande valuta moeten reageren, evenmin als overheden. Ze hebben al moeite genoeg met de opkomst van techno-valuta als iPay, Paypal en AliPay.
De afgelopen jaren kwamen er enkele casino’s die crypto munten accepteren. De verwachting is dat dit zal toenemen. Casino’s hebben daarbij mogelijk te veel ‘wishful-thinking’ gedachten. Ze denken met crypto’s spelers te bereiken die niet met gangbare valuta willen spelen. Bijvoorbeeld omdat ze anoniem willen spelen, of illegaal in een ander land kunnen spelen zonder het risico op sancties.
In meerdere landen is anonimiteit rond crypto munten echter al aan het verdwijnen. En in wereldwijde samenwerking werpen overheden meer regels op om witwassen tegen te gaan. Voeg daarbij de invloed en lobby van de ‘gevestigde orde’ en het is onzeker of (snel) met crypto valuta betaald kan worden bij online gokken. En of het dan nog om dezelfde redenen interessant is.
Hoe de crypto’s zich ook ontwikkelen richting online gokken, een ding is zeker. Casino’s zullen nog transparanter worden. En de blockchain-techniek, mogelijk groot en bekend geworden dankzij de bitcoin, zal bij de transparantie een belangrijke rol spelen. Dat is wel een lijn die vanuit verleden en heden kan worden doorgetrokken.
Waar staat online gokken? We zien dat online gokken enorm is gegroeid de afgelopen jaren. Daarmee groeide ook de omzetten. Het zou daardoor kunnen dat een tendens wordt voortgezet, die van hoge bonussen geven. Het is een van de wervende mogelijkheden van een casino om nieuwe spelers te lokken en bestaande spelers te behouden.
Een hoge omzet is leuk, maar als ook de kosten stijgen wordt het al minder leuk. En de inkomsten stijgen mogelijk niet in een gunstige verhouding met die kosten. De toegangsprijzen tot nieuwe markten, hogere belastingen en aangescherpte beveiligingseisen brengen hoge extra kosten met zich mee. Hoge bonussen en dergelijke zullen een rekensommetje blijven van kosten en baten.
Uiteindelijk gaat het ook bij de casino’s om winst. En minder winst door hogere kosten wordt beschouwd als verlies, ook wanneer de bankrekening nog ruim in het zwart staat.
Nog zo’n kleine factor waar casino-directeuren naar kijken zijn AR en VR. Gek gemaakt door ‘visionairs’ die het als een verlengstuk brengen van live online gokken. Maar liggen die twee zaken wel in elkaars verlengde? Wij denken van niet. Live gokken is immers een mogelijkheid die de speler niet opscheept met ongemakken. Dat doen AR en helemaal VR wel met bijvoorbeeld headsets.
Bij 3D televisie, toch een amusante beleving bij een film, zagen we al wat dat voor gevolgen heeft. Zelfs in de derde golf een paar jaar geleden, van TV’s met 3D, bleef de verkoop ver achter bij de voorspellingen. Ondanks het grote aanbod 3D-films dat tegelijk met de TV’s uit kwam.
We constateren daarom slechts dat er ontwikkelen zijn. VR-headsets worden bijvoorbeeld steeds goedkoper. In combinatie met smartphones zijn er zelfs supervoordelige constructies. Die smartphones en andere apparaten worden bovendien steeds sneller, waardoor AR-toepassingen geavanceerder kunnen zijn. Dit zou kunnen bijdragen aan de populariteit, met de nadruk op kunnen.
De vraag is wat het toevoegt aan het spel. Het gaat de spelers immers om het spel. En niet om de virtuele verandering van je huiskamer in een casino. Beleving is weliswaar belangrijk. Maar als je daarvoor een headset moet dragen …
We zagen al dat de spel-, film- en muziekindustrie nauw samenwerken. En je hoeft geen visionair te zijn om te zien dat de gok- en spelindustrie de afgelopen jaren dichter bij elkaar zijn gekomen. En dat ze die samenwerking verder ontwikkelen.
Wellicht dat bij online gokken aanvullende apparatuur nodig is om de nieuwe spellen ten volle te beleven. Maar de vraag is in hoeverre spelers daartoe worden gedwongen of zich laten dwingen.
Een ding is zeker, online gokken zal veranderen. Zo’n uitspraak is niet moeilijk te maken. Want ondernemen bestaat bij veranderen, kansen zien en pakken, en aanpassen aan een vraag- en aanbod. Maar de gokindustrie was ook altijd al in ontwikkeling en is zelfs altijd een van de meest innovatieve industrieën geweest. Ten eerste omdat ze altijd op zoek is naar nieuw aanbod voor hun spelers en om de concurrentie voor te blijven. Ten tweede omdat ze moeten omgaan met maatschappelijke ontwikkelingen en eisen.
Maar hoe het zich ontwikkelt is en blijft afwachten. Volgens sommigen is traditioneel gokken binnenkort verleden tijd. Anderen denken juist dat er een opleving komt van ouderwets gokken. We gaan het zien. Onderwijl spelen we gewoon ons favoriete spelletje en proberen we af en toe eens iets anders.