Wetgeving en vergunningen
Ondanks dat veel Nederlanders actief waren op sites als Unibet voor voetbalweddenschappen en PokerStars voor online poker, waren online casino's tot oktober 2021 officieel illegaal in Nederland. Daarmee liepen we in Nederland behoorlijk achter; in bijna alle andere landen was online gokken op dat moment al gereguleerd. Toen de kogel eindelijk door de kerk was en goksites werden gelegaliseerd, ontpopte Nederland zich als een land dol op online gokken.
Vergunning online casino in Nederland
De Nederlandse overheid ging niet over één nacht ijs. Tussen het aannemen van de wet in de Eerste Kamer (februari 2019) en het moment dat de Kansspelautoriteit vergunningsaanvragen in behandeling nam (april 2021), werd er een solide maar streng stelsel ingericht. Om een vergunning te krijgen moeten gokbedrijven aan heel veel eisen voldoen:
Deze drie hoofdprincipes vertalen zich naar honderden specifieke regels en voorschriften. Zo dienen alle spellen grondig getest te worden en moeten spelerstegoeden gescheiden en veilig bewaard worden. Aanbieders zijn verplicht de kosten van een vergunningsaanvraag van € 45.000 te betalen en moeten een vertegenwoordiger aanstellen die gespecialiseerd is in de preventie van kansspelverslaving.
Ook moeten er tientallen beleidsstukken ingediend worden. Zo moeten de online casino’s bijvoorbeeld vooraf delen wat ze gaan doen op het gebied van kansspelverslaving, reclame, en klachten in Nederland.
De klantenservices van legale online casino’s moeten in Nederland 24 uur per dag beschikbaar zijn. Bovendien wordt er verwacht dat ze dag en nacht paraat staan om in te kunnen grijpen als ze zien da`t een speler excessief of ander onmatig gokgedrag vertoont. En als een Nederlands casino ook een sport casino heeft dat wedden op sport aanbiedt, dan moet het melding maken bij de Financial Intelligence Unit (FIU) van verdachte wedpatronen die kunnen duiden op matchfixing.
Eén van de belangrijkste voorwaarden aan online casino’s in Nederland, is de wetgeving op het gebied van Wwft, de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme. Door de voorwaarden op financieel gebied, kunnen de Nederlandse online casino’s niet ingezet worden om geld uit het criminele circuit wit te wassen. Je kan in Nederland namelijk alleen geld storten met een bankrekening die op jouw naam staat waardoor geld witwassen bijna onmogelijk is.
Het belang van legale en betrouwbare online casino's
Het is essentieel voor de overheid, spelers en de samenleving dat er legale online casino’s in Nederland bestaan, en dat is geen overdrijving. Legale casino’s moeten voldoen aan strenge eisen die niet gelden voor sites zonder Nederlandse vergunning. Speel je als Nederlander bij een illegaal casino, dan loop je het risico op oneerlijke spellen en is er geen garantie op uitbetaling bij winst. Bovendien ontbreekt elke vorm van bescherming tegen een gokverslaving.
In tegenstelling tot illegale aanbieders, houden legale Nederlandse online casino's toezicht op het speelgedrag van hun klanten om gokverslaving te voorkomen. Bij de legale Nederlandse online casino’s zien de partijen er zelf op toe dat je gokgedrag binnen de perken blijft, maar bij het illegale aanbod gebeurt dat niet.
Zelfs vóór de legalisatie van online gokken werd er voor honderden miljoenen online gegokt in Nederland, zo blijkt uit onderzoek van het gerenommeerde bureau Motivaction. Toen in 2021 verschillende buitenlandse online casino’s gedwongen werden om hun diensten in Nederland te staken, gaven ze winstwaarschuwingen af. Dit onthulde pas echt hoe groot de Nederlandse markt was. Onderzoeksbureaus H2 Gambling Capital en Regulus Partners, die door de Nederlandse overheid waren gevraagd om een inschatting te maken van de omvang van de gokmarkt, moesten hun schattingen zelfs met 60% naar boven bijstellen. De Nederlandse gokmarkt was met een jaaromzet van honderden miljoenen dus ruim de helft groter dan aanvankelijk aangenomen.
Doelstellingen en resultaten van de legalisatie
De overheid streeft ernaar om Nederlanders die online willen gokken, dat zoveel mogelijk te laten doen bij legale betrouwbare aanbieders. De doelstelling is om een situatie te creëren waar minimaal 80% van alle online gokkers in Nederland dat doet bij een legaal online casino. De verhouding tussen spelers bij het legale aanbod tegenover het illegale aanbod, wordt “kanalisatie” genoemd, een verwijzing naar het rechttrekken van rivieren om de doorstroom te bespoedigen.
Deze beoordeling wordt geleid door het Ministerie van Justitie en Veiligheid, waarbij ze steunen op diverse studies en inzichten uit de praktijk. Een significante bijdrage wordt ook verwacht van de Kansspelautoriteit.
In aanloop naar deze uitgebreide evaluatie heeft de Kansspelautoriteit al rapporten uitgebracht over de voortgang van de kanalisatie. In 2022, een jaar na de invoering van de wet, bleek de kanalisatiegraad in Nederland al 92% te zijn.
De legalisatie van online gokken in Nederland heeft een veiligere en betrouwbaardere gokomgeving gecreëerd. Dit heeft geleid tot een hogere bescherming van spelers tegen fraude en criminaliteit. Of het ook heeft gezorgd voor een betere bescherming van de spelers voor kansspelverslaving, moet blijken uit de evaluatie van de wet. Dat daar nog stappen te zetten zijn, is al wel duidelijk.
Belangrijke instanties in de Nederlandse kansspelwereld
Het kan soms overweldigend zijn om het overzicht te behouden in de wirwar van de Nederlandse kansspelindustrie. Maar geen zorgen, wij zorgen voor duidelijkheid:
Ministerie van Justitie en Veiligheid
De regulering van online kansspelen valt in Nederland onder het ministerie van Justitie en Veiligheid van minister David van Weel (VVD). Binnen het Kabinet-Rutte IV was Franc Weerwind (D66) de minister voor Rechtsbescherming met het dossier kansspelen in zijn portefeuille. In het Kabinet-Schoof is er geen ministerpost voor rechtsbescherming meer maar vallen kansspelen onder de verantwoordelijkheid van staatssecretaris Teun Struycken (NSC).
Kansspelautoriteit (KSA)
De toezichthouder op kansspelen en online gokken is in Nederland de Kansspelautoriteit, kortweg KSA. René Jansen was sinds 2018 tot en met 1 juli 2024 voorzitter van de Kansspelautoriteit. Sinds 1 juli 2024 is deze rol overgenomen door Michel Groothuizen, daarmee is hij eindverantwoordelijke voor de overheidsinstantie. Voor Jansen was Jan Suyver de voorzitter van de Raad van Bestuur, maar Jansen wordt meer gezien als opvolger van Marja Appelman die tot 2018 directeur was van de KSA, een titel en functie die met de aanstelling van Jansen kwam te vervallen. Jansen gaf eind 2023 aan met pensioen te gaan.
Brancheverenigingen
In Nederland heb je drie brancheverenigingen voor kansspelen. Voor de landgebonden kansspelautomatenhallen (gokhallen) is dat VAN Kansspelen. Henry Meijdam is de voorzitter van VAN Kansspelen. Voor online heb je twee “concurrerende” (maar veel samenwerkende) brancheverenigingen. NOGA (Nederlandse Online Gambling Associatie) vertegenwoordigt LeoVegas, BetCity, bet365, Unibet en Goldrun Casino. Peter-Paul de Goeij is tot 1 juli 2024 directeur geweest bij NOGA. Per 1 juli 2024 is hij afgetreden en heeft hij het stokje overgedragen aan Eric Konings, die per 1 maart 2025 is overgestapt naar de VNLOK. VNLOK (Vergunde Nederlandse Online Kansspelaanbieders) vertegenwoordigt Holland Casino, Fair Play Online, Jacks.nl, TOTO Casino, ZEbet, Kansino, Bingoal, en OneCasino. Björn Fuchs is voorzitter van die lobbyorganisatie. Hij volgde per 1 mei 2025 Helma Lodders op.
Vergunningaanvraag bij de Kansspelautoriteit
Als je als gokbedrijf in Nederland je online casino wilt lanceren, heb je een vergunning van de Nederlandse Kansspelautoriteit (KSA) nodig. Deze toezichthouder, gevestigd in de New Babylon-toren in Den Haag op steenworpafstand van het Ministerie van Justitie, heeft minimaal zes maanden nodig om een vergunningsaanvraag te beoordelen. De vergunning aanvragen kost € 45.000.
Soorten vergunningen
De KSA verleent vergunningen voor zowel landgebonden (fysieke) kansspelen als voor online kansspelen in Nederland. Er zijn diverse typen vergunningen:
| Landgebonden vergunningen: | Online vergunningen: |
|---|---|
| 🎟️ Loterijen | 🏠 Online kansspelen tegen het huis |
| 🎲 Casino’s | 👥 Online kansspelen tegen elkaar |
| ⚽ Sportweddenschappen | ⚽️ Online sportweddenschappen |
| 🎰 Speelautomatenhallen | 🐎 Online weddenschappen paardenrennen |
Landgebonden
Er zijn verschillende vergunningen voor de fysieke kansspelen die je kan spelen in Nederland:
- Voor de vergunningen van loterijen, maakt de Kansspelautoriteit onderscheid tussen eenmalige loterijen en meerjarige loterijen. Bovendien zijn er monopolievergunningen voor instantloterijen (Krasloten), het lottospel (Lotto), en de staatsloterij (Staatsloterij) die allemaal verleend zijn aan staatsbedrijf Nederlandse Loterij.
- TOTO Winkel is de enige die sportweddenschappen mag aanbieden. De TOTO (ook al eigendom van staatsbedrijf Nederlandse Loterij) kan je spelen bij sigarenboeren, tankstations, en tijdschriftenwinkels door heel het land. Vroeger had je nog een TOTO blaadje en had je nog grote automaten staan, tegenwoordig moet je een wedbriefje op je telefoon samenstellen en wordt die via een qr-corde ingestuurd. Het betalen en uitcashen nog wel in de winkel.
- In Nederland is Holland Casino is de enige met een vergunning voor tafelspelen, zoals baccarat, blackjack en roulette. In de veertien vestigingen vind je ook gokkasten, maar daar heeft het geen monopolie op en dat mag ook worden aangeboden door anderen.
- Geautomatiseerde kansspelen, zoals fruitautomaten, gokkasten, en elektronische roulette, kan je ook bij speelautomatenhallen spelen in Nederland. Je kent ze vast wel; de Jack’s, Fair Play, Gran Casino, of Hommerson hallen.
Online
Online is er geen monopolie in Nederland, maar er zijn wel verschillende typen vergunningen. Een online casino kan prima meerdere vergunningen hebben, sommige hebben ze zelfs allemaal!
- Online kansspelen tegen het huis zijn gokspellen die je tegen het casino speelt, zoals blackjack, Crazy Time, en roulette. Ook gokkasten speel je tegen het casino. Bekende online casino’s die een vergunning voor kansspelen tegen het huis hebben, zijn LeoVegas, Unibet, en Kansino.
- Online kansspelen tegen elkaar zijn spellen als Texas Hold’em Poker en Bingo. Daar neem je het niet op tegen het huis, maar tegen andere spelers die ook op dat moment ingelogd zijn. GGPoker voor poker en tombola voor bingo hebben zo’n vergunning. Maar ook Unibet heeft deze vergunning omdat het poker en bingo aanbiedt.
- Online sportweddenschappen speel je weliswaar meestal tegen het huis, maar de Kansspelautoriteit geeft er wel een aparte vergunning voor af. Bijna alle aanbieders die deze vergunning hebben in Nederland, hebben ook andere gokspellen. Bekende bookmakers met zo’n vergunning in Nederland zijn Jacks.nl, bet365, en Unibet.
- Online weddenschappen op paardenrennen mogen aangeboden worden door verschillende aanbieders. In Nederland zijn dat bijvoorbeeld bet365, Circus.nl, en Unibet.
Vergunningvereisten
Kansspelbedrijven moeten aan strenge criteria voldoen om een vergunning in Nederland te krijgen. Dat geldt voor fysieke casino’s, maar zeker ook voor online casino’s. Alle casino’s moeten aangesloten zijn op Cruks, een centrale database met mensen die zichzelf in bescherming hebben genomen om niet te kunnen gokken. Daarnaast moeten de online casino’s in Nederland alle gegevens van speelsessies delen met de Kansspelautoriteit middels een controledatabank (CDB). Ze moeten bovendien speellimieten kunnen instellen, en maatregelen tegen witwassen en terrorismefinanciering nemen.
Geldigheid van vergunningen
Vergunningen afgegeven door autoriteiten zoals de Gambling Commission in het Verenigd Koninkrijk of de Malta Gaming Authority (MGA) op Malta, worden niet erkend in Nederland. Om in Nederland actief te zijn, moeten bedrijven in het bezit zijn van een Nederlandse vergunning afgegeven door de Kansspelautoriteit.
Vergunningen van de Kansspelautoriteit voor online casino’s zijn vijf jaar geldig. Gokbedrijven die eind september 2021 hun vergunning kregen en met hun online casino Nederland betraden op 1 oktober 2021, moeten de verlenging dus voor 30 september 2026 zeker hebben gesteld. LiveScore Bet en Tombola hebben ervoor gekozen om voortijdig hun licentie in te leveren. Zij mogen per 23 december 2024 geen kansspelen meer aanbieden in Nederland. In tegenstelling tot online casino’s, heeft de vergunning van Holland Casino voor haar 14 fysieke locaties geen einddatum, waardoor deze in principe oneindig geldig is. Speelautomatenhallen, zoals Jack’s en Fair Play Casino, hebben vergunningen die vijf jaar geldig zijn. Bij loterijen zijn er verschillende termijnen voor de geldigheid van de vergunningen.
Ondanks dat ieder legaal online casino zich aan zeer strenge wetgeving moet houden, valt er nog wel wat te zeggen over de manier waarop sommigen opereren. Aan de ene kant moeten Nederlandse online casino’s melding maken van risicovol gokgedrag, maar tegelijkertijd laten sommigen je wel een limiet instellen van € 100.000 per dag. Dat noem ik geen limiet. Dat er nu maxima voor speellimieten ingesteld worden door de overheid, vind ik dan ook een goede maatregel.
Verboden weddenschappen in Nederland
In Nederland mogen alleen door de Kansspelautoriteit vergunde sportsbooks online weddenschappen aanbieden. Er zijn echter restricties om matchfixing en manipulatie te voorkomen. Welke weddenschappen zijn specifiek niet toegestaan in Nederland?
Weddenschappen op politiek, Eurovisiesongfestival, en andere gebeurtenissen
In Nederland is het alleen toegestaan om op sportwedstrijden – en competities te wedden. Dit betekent dat weddenschappen op politieke evenementen, entertainment zoals het Eurovisiesongfestival, of wie de Oscar voor Beste Acteur wint, niet zijn toegestaan.
Kaarten, corners, en ingooien
Weddenschappen die gemakkelijk door een sporter beïnvloed kunnen worden, zijn verboden. Dit houdt in dat je niet kunt inzetten op zaken als wie de eerste gele of rode kaart krijgt, wie de eerste penalty of hoekschop krijgt, of wie de eerste ingooi heeft.
Sommige competities
Het Ministerie van Justitie heeft een lijst met competities opgesteld waar bookmakers in Nederland weddenschappen op mogen aanbieden, te vinden als Onderdeel 2.1 van Bijlage II van de ministeriële regeling Kansspelen op afstand. Uiteraard staat daar de Eredivisie op en ook op de KNVB Beker, Johan Cruijff Schaal, Champions League, Conference League, en EK’s en WK’s mag gewed worden. De lijst is lang, maar niet oneindig. Weddenschappen op competities die niet op deze lijst staan, vereisen voorafgaande goedkeuring van de Kansspelautoriteit.
Esport
Het aanbieden van weddenschappen op Esport is in Nederland verboden. Wedstrijden en competities in bijvoorbeeld Counterstrike of FIFA zijn te gemakkelijk te beïnvloeden en bovendien vooral ook populair bij jongeren en jongvolwassenen, zo is de redenering.
Van sommige weddenschappen snap ik dat ze door de Kansspelautoriteit verboden zijn. Bewust een bal buiten trappen om een eerste ingooi weg te geven, kan prima gemaskeerd worden als een foute pass. Dat is heel gemakkelijk te manipuleren zonder dat het grote gevolgen heeft voor de wedstrijd. Als daar serieus geld mee verdiend wordt, is dat niet eerlijk. Dat je niet bij de legale bookmaker kunt wedden op de Champions League loting of het Songfestival, vind ik jammer en eigenlijk een beetje flauw. Je moet wel heel ver gaan om de uitslag van het songfestival daadwerkelijk te kunnen beïnvloeden.
