‘Ja, staand spelen heeft voordelen boven zittend spelen’, schrijven inmiddels meerdere deskundigen. Hun invalshoek verschilt daarbij. Het kan je spel verbeteren. Maar bij de meesten gaat het vooral om gezondheid en daarmee indirect over je spel.
Wanneer je in een overvolle bus of trein bent, speel je wellicht al staand. En ergens wachtend, speel je misschien leunend tegen een blinde muur. Maar de meeste mensen spelen zittend. Dat spelen kan overigens een adventure spel zijn, maar ook een spelletje roulette, een sportweddenschap of een ander iGame.
Tot ongeveer twintig jaar geleden speelden de meeste kinderen buiten. En veel ouders deden ambachtelijk werk. Tegenwoordig besteden veel kinderen nog steeds vrije tijd aan sport. Maar het off- en online spelen heeft ook een vlucht genomen en dat doen de meesten zittend. En hun ouders brengen de dag door achter bureaus op kantoren.
De tijd die we zittend doorbrengen is daardoor enorm gestegen. Rond de eeuwwisseling zaten we gemiddeld 6 uur per dag. In 2015 was dat opgelopen tot bijna 7 uur per dag en in 2017 zaten we gemiddeld al meer dan 9 uur per dag. En dat gemiddelde stijgt door.
Het is een gemiddelde. Dus het zegt niets over jouw zit- en speelgedrag. Tegenover een aantal mensen die veel zitten staan er een aantal die kort zitten. Het blijkt dat mensen met overgewicht langer zittend gamen. Er zijn al met al veel individuele verschillen in zittende speeltijd.
Uit talrijke onderzoeken is gebleken dat zitten ongezond is. Voor we daar iets meer over zeggen zullen we deze uitspraak direct iets ontkrachten. Die ongezondheid heeft vooral te maken met lange tijd achter elkaar zitten. Wanneer je regelmatig, om de twintig minuten, opstaat uit je stoel of bank verlaag je de risico’s enorm.
Even een paar rondjes lopen en je uitrekken kan al genoeg zijn. Wellicht heb je al een spelpatroon waarbij je niet continu zit. Je spelgedrag kun je vanzelfsprekend alleen zelf beoordelen. Oh ja, bij het rondjes lopen gaat het vooral om je hartslag korte tijd te verhogen. Bij zitten is je hartslag namelijk bijna net zo sloom als wanneer je slaapt.
Een van de nadelen van zittend gamen is dat je organen in elkaar worden gedrukt. Helemaal wanneer je op een bank of stoel iets voorover zit. Je darmen komen onderin in de verdrukking en bovenin drukken ze tegen je maag en andere organen. Het kan de spijsvertering en stofwisseling tegenwerken, voor ontstekingen zorgen en andere ongemakken opleveren.
Ga je staan dan kun je vaak direct voelen, zeker na voorover zitten, dat je lichaam zich ontspant. Het lijkt alsof het in een natuurlijke houding komt. Daarbij voelt het alsof je organen weer ruimte krijgen.
Lang zittend spelen met mobieltje of tablet heeft ook invloed op je houding. De meeste mensen zitten namelijk wat voorover wanneer ze een spel spelen. Daarbij hangen de schouders iets naar voren en is de rug gebogen. Het gevolg is niet direct een Quasimodo rug, zoals een Franse onderzoeker de gebochelde rug van zittende iGamers noemde.
Maar bij langdurig ‘hangen’, zonder af en toe wat rekken en strekken, bestaat het risico van een permanent slechte houding. Wanneer we als goede houding nemen een rechte rug, schouders naar achteren en borst vooruit. Er is aan een slechte houding wel nog van alles te doen. Tenzij door langdurig zitten, en verslapte rugspieren, je wervels zijn vergroeit of vervormt.
Staand spelen is dus beter voor je organen en houding. Maar verder moeten we de voordelen van staand spelen niet overdrijven. Dokters en arbeidsdeskundigen melden bovendien dat je niet langer dan 1 uur achtereen moet staan. Daarbij luidt het advies af en toe te zitten of te bewegen. Voor kantoormensen suggereren ze als beweging lunch- en vergaderwandelingen of gewoon niet stilstaan, dus lopen.
Bij bewegen kun je dus ook denken aan het rondje rond de tafel, dat we hierboven al noemde bij te veel zitten. Niet zitten is dan een combinatie van staan en lopen. Thuis kun je lopend waarschijnlijk gewoon doorspelen op je mobieltje.
Vind je lopend of staand spelen lastig of is het onmogelijk omdat je met een personal computer speelt? Dan kun je een statafel overwegen. Die zijn er in allerlei soorten, maten en prijzen. Een beweegbare lijkt interessant. Maar de meeste mensen stellen zo’n tafel één keer in en variëren daarna de hoogte nauwelijks.
Laat staan dat ze tijdens het spelen variëren van zit- naar stahoogte en terug. Een statafel kan dus ook, afhankelijk van je situatie, een gewone tafel zijn die je met vier kistjes of stenen verhoogt naar jouw ideale stand. Als je een woman- of mancave hebt richt je het vanzelfsprekend helemaal naar je eigen wens in.
Vanzelfsprekend is je gezondheid de belangrijkste overweging om lopend of staand te spelen. En wacht met staand spelen en/of meer bewegen niet tot je rug pijn doet. Of tot je auditie kunt doen voor een rol in Phantom of the Opera . Maar heeft staand spelen ook voordelen voor je spel?
Eén verschil dat je zult merken is dat je vanzelf meer en actiever beweegt als je staat tijdens het spel. Dit geeft direct een betere bloedsomloop. Spijsvertering en stofwisseling blijven actief, zelfs wanneer je na het staand spelen weer even gaat zitten.
Uit onderzoek blijkt dat staand spelen je concentratie en cognitieve vermogen verhoogt en je reactievermogen verbetert. Dit neemt toe wanneer je de mogelijkheid hebt, bij spelen met muis- en spelconsole, je tafel op jouw ideale hoogte in te stellen. Dat is wanneer je polsen een goede stand hebben en je spierbewegingen van je armen het gemakkelijkst kunt uitvoeren.
Deelnemers aan onderzoek melden ook dat ze zich bij en na staand spelen energieker, alerter en gemotiveerder voelen.
Enkele onderzoeken melden dat je bij staand spelen meer calorieën verbrandt dan wanneer je zit. Populaire tijdschriften vertalen dat naar dat je dus kunt afvallen wanneer je staand speelt. Dat is wel wat overdreven.
Het verschil tussen een uur zittend of staand spelen is 8 kCal. Het is respectievelijk 66 en 74 kCal bij geen activiteit. We gaan er vanuit dat het zittend of staand spelen ongeveer een gelijke verbranding heeft. Het verschil van 8 kCal is vergelijkbaar met het eten van twee druiven of drinken van 8 koppen koffie (1 kop koffie = 1 kCal).
De situaties waarin jij en anderen spelen verschilt waarschijnlijk voortdurend. Zoals gezegd kun je staand spelen in de trein of ergens wachtend in een ruimte buitenshuis. Thuis heb je wellicht meerdere speelplekken. Maar veel spelers hebben een favoriete plek. Vanzelfsprekend maakt het ook uit of je alleen bent of rekening moet houden met huisgenoten. En je beslist vanzelfsprekend zelf of je zittend of staand speelt.
Speel je staand of wil je dat gaan doen, dan blijken er meerdere hulpmiddelen naast de al genoemde statafel. Een opvallende vonden wij de speelmat. Het is een geribbelde mat waarop je met sokken of blote voeten gaat staan. De ribbels stimuleren dat je vanzelf beweegt. De genoemde voordelen van staan (bloedsomloop verbetering e.d.) zouden door nog verder verbeteren.