Recentelijk heeft een opmerkelijke klacht de aandacht getrokken met betrekking tot misleidende reclame van de Vriendenloterij. Deze klacht is ingediend en heeft geleid tot een gedeeltelijke toewijzing na evaluatie door de voorzitter.
Met de legalisatie van de Nederlandse online gokmarkt en het toezicht worden misleidende reclame-uitingen kritisch beoordeeld. De klacht richt zich op een reclamefolder waarin de Vriendenloterij gratis deelname aanbiedt. De voorzitter heeft geoordeeld dat de reclame misleidend is en daardoor als oneerlijk wordt beschouwd.
De klacht stelt dat de reclame-uiting niet duidelijk vermeldt wat de duur van de deelname is en onvoldoende aangeeft dat de gratis deelname automatisch overgaat in een betaalde deelname. De voorpagina van de folder benadrukt de gratis deelname en de kans op prijzen tot € 1 miljoen. De klacht betoogt dat de essentiële informatie over de automatische betaalde deelname na de gratis trekkingen niet voldoende duidelijk wordt gecommuniceerd.
Voorbeelden werden ook aangehaald. Teksten als “Hiermee maakt u GRATIS kans op” en “U speelt 3 trekkingen GRATIS mee en u mag opzeggen wanneer u wilt” of “Alstublieft! Uw 3 gratis loten t.w.v. € 45” stonden op zowel de voor- en achterkant van de folder.
De voorzitter heeft de klacht deels gegrond verklaard, waarbij wordt gesteld dat de uiting op onduidelijke wijze belangrijke informatie verstrekt. De nadruk op gratis deelname en de mogelijke verwarring hieromtrent voldoet niet aan de vereisten voor transparante communicatie, zoals vastgelegd in de Nederlandse Reclame Code (NRC) en de Reclamecode voor Kansspelen (RVK) 2015. De voorzitter acht de reclame misleidend en daardoor oneerlijk.
De klacht over het vermelden van de minimumleeftijd en de slogan ‘Speel Bewust’ wordt afgewezen. De voorzitter oordeelt dat deze informatie voldoende duidelijk aanwezig is in de reclame-uiting zelf. Politici hebben zich recentelijk ook uitgesproken over de uitzondering die gemaakt is voor Nederlandse loterijen voor hoe ze zich mogen promoten naar consumenten toe. De gokwaarschuwing ‘Speel Bewust’ mag niet gebruikt worden door legale kansspelaanbieders omdat het woordje ‘speel’ spelers zou kunnen aanzetten tot online gokken.
Een bijkomende klacht betreft de verspreiding van de reclamefolder. De voorzitter stelt vast dat de folder zich in een geseald folderpakket van Spotta bevond, wat wordt beschouwd als ongeadresseerd reclamedrukwerk. Aangezien de klager geen gebruik heeft gemaakt van de mogelijkheid om ongeadresseerde post te weigeren via een sticker op de brievenbus, wordt deze klacht niet gehonoreerd.
Er wordt aanbevolen dat de Vriendenloterij de reclame op een duidelijkere en niet-misleidende wijze presenteert, in overeenstemming met de geldende regelgeving op het gebied van kansspelen. Al vaker is gebleken dat de Vriendenloterij reclame-uitingen deed waarin wordt aangeduid dat spelers gratis kunnen deelnemen, terwijl dat in feite niet zo is. Spelers zullen de maand erop wel geld gaan betalen en zitten bovendien dan vast aan een abonnement.
De VriendenLoterij is een onderdeel van de Nederlandse Loterij, de overkoepelende organisatie die verschillende loterijen in Nederland beheert. Onder haar paraplu vallen niet alleen de VriendenLoterij, maar ook de Staatsloterij, Lotto, Eurojackpot en Miljoenenspel.
Wat de VriendenLoterij onderscheidt, is haar specifieke focus op het ondersteunen van goede doelen. Deelnemers aan de VriendenLoterij maken niet alleen kans op geldprijzen, maar dragen ook automatisch bij aan een goed doel van hun keuze. Een deel van de inleg wordt namelijk toegewezen aan diverse goede doelen op het gebied van gezondheid en welzijn.
1 februari 2024 
