China wil meer controle over Macau, wat wil Japan?
21 september 2021
De Chinese overheid maakte een nieuwe wet. Ze kreeg daarmee volledige controle over het parlement in Hong Kong. Dat wil de Chinese regering, onder leiding van president Xi Jinping, nu ook in Macau. Ja, China wil Macau. Dat is een voorlopige conclusie van waarnemers in ‘s werelds grootste gokgebied.
Dat China nieuwe vergunningen ging uitgeven was al lange tijd bekend. Dat stond al in de eerder afgegeven gokvergunningen. Maar de eisen werden steeds hoger. De ene keer waren die bedoeld om de veiligheid van bezoekers te waarborgen. Een ander keer zouden ze ten gunste van de exploitanten moeten werken.
Maar uiteindelijk bleek het een overval door de Chinese overheid. Het zorgde voor een groot koersverlies bij de veelal Amerikaanse exploitanten en investeerders. In percentage daalde de koers van Wynn Resorts en de Sands Corporation in een paar dagen met gemiddeld 14%, in dollars ruim 5 miljard. Daarnaast zijn er relatief beschouwd grotere verliezers.
Wall Street ziet het, na tot tien te hebben geteld, als een duidelijk signaal. Ze waarschuwt voor de risico’s voor bedrijven bij investeren in het buitenland. Die risico’s liggen vooral in de onbestendige politieke situatie. Waarbij woordvoerders vanzelfsprekend nu vooral doelen op de onbetrouwbaarheid van China.
De strakkere greep die de Chinese overheid wil op Macau staat niet op zichzelf. President Xi Jinping liet al eerder zien hard optreden niet te schuwen. Eerder was Jack Ma van Alibaba al een tijdje buiten beeld. Waarom? Er zijn hooguit vermoedens.
Het bleek echter het begin van hardhandig optreden bij andere Chinese bedrijven, zoals Didi Chuxing, Tencent en andere snelgroeiende en invloedrijke industriële ondernemingen. En nu is dus Macau aan de beurt.
Dat is overigens voor insiders niet, zoals het nu wellicht lijkt, van de ene op de andere dag. China hield altijd al controle op de buitenlandse ondernemingen in Macau. Niet per se uit wantrouwen naar die ondernemers. Maar ook en vooral om leden van de eigen partij in de gaten te houden.
China zit namelijk met een groot witwas probleem. Die speelt zowel in de VIP-kamers van Macau als in buitenlandse investeringen. Veel Chinese particulieren bezitten vastgoed in bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Met financiële trucen lukt het Chinezen bovendien meer geld weg naar het buitenland te sluizen dan is toegestaan. Het is ook een van de redenen waarom Xi Jinping meer controle wil krijgen over crypto-valuta.
De aankondigingen vorige week door de Chinese overheid over veranderingen in Macau zorgde voor flinke paniek. De genoemde Wynn Resorts en de Sands Corporation, en de vier ander grote exploitanten verloren samen ongeveer 20 miljard dollar aan marktwaarde, een derde van hun oorspronkelijke waarde. Ze vervielen echter ook in onzekerheid.
Want wat de Chinese overheid wil lijkt duidelijk. Ze wil onder andere meer direct toezicht op de dagelijkse activiteiten. Meer lokale ondernemingen en bewoners moeten betrokken worden bij de exploitatie van de casino’s. En ze wil meer grip en controle op dividenduitkeringen.
Maar er is geen duidelijkheid over hoe de wensen van de overheid zich ontwikkelen en welke verborgen agenda erachter ligt. En het kan nog maanden duren voor die duidelijkheid er is. Amerikaanse beursspecialisten spreken al van pseudo-nationalisatie van Macau.
Ze vinden de timing ook vreemd. De Nationonale Bank van Amerika kijkt al enige tijd naar de grillige vastgoedmarkt van China. Vorige week verhoogde het mede daarom de bandbreedte op goudfutures. Al lange tijd wil Xi Jinping iets met de Yuan, de Chinese munt. Maar wat? Zal hij deze dagen eisen dat er een koppeling komt aan de goudprijs?
Nee, met speculeren bedoelen we niet dat je nu op een stijging van de goudprijs moet gokken. Hoewel de koers momenteel laag staat en de bandbreedte is verhoogd. Het kan in één dag een flinke winst opleveren. Zoals in 1933, toen het op de 5e april 75% in waarde steeg.
We bedoelen de gezamenlijke reacties van marktspecialisten op de activiteiten richting Macau van Xi Jinping vorige week. Er zijn beurshandelaren die beweren dat ze de val van marktwaarde van Wynn en consorten zagen aankomen. Geen paniek roepen ze, die waarde trekt wel weer aan.
Volgens hen hebben de Chinese regering en het bestuur van Macau de bedrijven veel te hard nodig. Al is het maar voor het behoud en creëren van werkgelijkheid en helpen bij het verder ontwikkelen van het toerisme. Maar heeft de regering Macau wel nodig?
Het is goed even wat breder te kijken, buiten China dus. Daar is te zien dat veel Aziatische landen het model van Macau volgen. Dat model is gericht op casino’s gevuld met rijke Chinese toeristen, die worden gefêteerd op luxe en speciale behandeling in VIP-kamers.
Het is de vraag hoelang dat model blijft bestaan. En of sommige landen niet te laat hebben ingezet op gokken. In Japan is de regering pas rond 2010 begonnen fanatieker te investeren in casino’s, weddenschappen en dergelijke. De nieuwe gokwet werd daar pas in 2018 aangenomen.
Opmerkelijk is in Japan dat de burgemeester van Yokohama, de tweede grootste stad van Japan, zich heeft teruggetrokken uit de race het Las Vegas van Japan te worden. Officieel deed hij dat met het oog op verwachte wantoestanden, zoals gokverslaving, criminaliteit, witwassen en dergelijke.
Terwijl iedereen inmiddels weet dat de overheid in Japan bijna niet meer rond kan komen zonder de gokinkomsten. Het is een van de redenen van de Japanse overheid om gokken te stimuleren of op zijn minst op gang te houden. En ook een argument om de enthousiaste buitenlandse exploitanten te begroeten, zoals naast Amerikaanse onder andere ook het Oostenrijkse Novamatic.
Maar Takeharu Yamanaka, de burgemeester van Yokohama, keek verder dan zijn officiële argumenten. Hij zag het verwachte failliet van de Aziatische gokindustrie.
Xi Jinping lijkt zijn pijlen op Macau te richten. Maar het is niet ondenkbaar dat hij zijn handen van die stad aftrekt. Hij kan zomaar Sjanghai, Beijing of Shenzhen interessantere vestigingsplaatsen vinden voor casino’s. Zoiets kan in Japan ook gebeuren, weet Yamanaka.
Maar volgens kenners begrijpt de Japanse burgemeester ook dat het Aziatische model niet meer werkt. Casino’s zijn oude economie. Met de toenemende digitalisering is locatie veel minder belangrijk.
Techbedrijven als Facebook, Apple en Google slopen geleidelijk de bankwereld in. Op dezelfde manier kunnen zij zich ook in de gok- en game-industrie bewegen. De benodigde platformen, die nu nog sociaal zijn, hebben ze al. Ze hoeven alleen nog flitsende spellen te ontwikkelen of nog wat bedrijven te kopen. Zou Xi Jinping dat evenals Yamanaka ook hebben gezien toen hij Jack Ma en Tencent gijzelde?
