Dit najaar komt FIFA 23 uit. Het zal de laatste zijn in de samenwerking tussen Electronic Arts en FIFA. Na dertig jaar komt er een einde aan een van de meeste winstgevende spellen. Electronic Arts gaat verder met een spel onder de naam EA Sports FC (Footbal Club). FIFA kondigde inmiddels aan met een eigen voetbalspel te komen.
Het eerste voetbalspel in de samenwerking van EA en FIFA verscheen in 1993. Dit spel was ontwikkeld voor de SEGA Mega Drive en heette toen nog FIFA International Soccer. De daarop volgende jaren verschenen nieuwe versies. Met soms specials rond de Europese- en Wereldkampioenschappen.
Het grote succes kwam drie jaar na de eerste editie, nadat het spel ook geschikt was om te spelen op een PlayStation. En twee jaar daarna kwam de legendarische versie FIFA Football 98. Het was een smaakmaker die een standaard zette voor een glansrijke toekomst. Na het seizoen 2004-2005 verdween het woord Football uit de spelnaam en bleef het bekend als FIFA en een afgekort jaartal.
De licentie was in 1993 niet aangegaan voor dertig jaar. Regelmatig hielden EA en FIFA de samenwerkingsovereenkomst tegen het licht. Wanneer weer een vervolgcontractje werd getekend, moesten beide partijen vaak wat ‘water bij de wijn’ doen.
EA zag inmiddels de game-industrie veranderen. Ze wilde, met de ervaringen van andere spellen, veranderingen aanbrengen in FIFA Football. De kosten van de samenwerking, met name van de licentierechten, gingen ook wringen. Die waren onder andere met de winstgevendheid van het spel flink toegenomen.
Wellicht dat er ook andere redenen waren voor EA geleidelijk naar een uitgang te manoeuvreren. Er zijn bronnen die wijzen op de slechte naam van FIFA. Die verslechterde onder Sepp Blatter. En Gianni Infantino, de huidige voorzitter, heeft weinig van de smet op kunnen ruimen. Een WK in Qatar was waarschijnlijk de druppel.
Niet omdat het schandaal rondom die spelen per se erger is dan activiteiten in eerdere jaren. Maar de tijdgeest is veranderd en de wereldopinie pakt de schending van mensenrechten krachtiger op dan eerdere misstanden. Nog los van de mogelijke smeergelden die zijn betaald om het WK binnen te halen.
Wat de beweegredenen ook zijn geweest, enkele jaren geleden besloot EA al tot een nieuwe weg. Dat werd voor het eerst zichtbaar oktober 2021 bij de registratie van de nieuwe naam EA Sports FC. Een registratie die in januari werd bekrachtigd en is vastgelegd tot 2031. En daarna vanzelfsprekend kan worden verlengd.
Een paar dagen later, op 12 oktober, meldde EA dat het de overeenkomst met FIFpro had vernieuwd. FIFPro is de in Nederland gevestigde internationale voetballers vakbond. Hier zijn vrijwel alle professionele voetballers vertegenwoordigt. FIFpro bezit ook alle naam- en portretrechten van de aangesloten spelers.
Het spel EA Sports FC, dat voor het eerst in 2023 zal uitkomen, kan dus beschikken over dezelfde spelers. Inmiddels heeft EA ook afspraken gemaakt met de sportclubs. Daardoor kunnen spelers van het nieuwe spel gewoon met Liverpool, Bayern, Barcelona en dergelijke tegen elkaar kunnen spelen. Meerdere clubs meldden hun samenwerking met EA al enthousiast op sociale media.
Hoe het nieuwe spel er uit zal zien is nog grotendeels onbekend. Maar de ruim 150 miljoen spelers van het huidige spel, waarvan velen waarschijnlijk meegaan, zullen waarschijnlijk uitgebreid te maken krijgen met spelelementen uit ander EA spellen.
Er wordt gesuggereerd dat het spel meer loot boxes zal bevatten; verrassingskisten met aanvullende spelelementen. Maar evengoed is het mogelijk dat EA, losgekomen van de FIFA-restricties, sportweddenschappen mogelijk gaat maken in het spel. Vanzelfsprekend zal ze daarbij rekening moeten houden met de lokale wetgeving.
EA zal in ieder geval alle ervaringen gebruiken die zij heeft met haar andere spellen. Daarmee wil ze komen tot een totale spelbeleving die meer aansluit bij de huidige wensen van de spelindustrie.
Enkele onderdelen van de huidige FIFA spelen zullen niet te vinden zijn in EA Sports FC. Zoals de Wereldkampioenschappen. Die zijn nauw verbonden met de FIFA.
Half oktober 2022 reageerde de FIFA direct op de mededelingen van EA. Ze zou met een eigen voetbalspel te gaan komen. Onlangs bevestigde FIFA-voorzitter Gianni Infantino dat tijdens een persconferentie. Daarbij verzekerde hij de aanwezige pers dat hun spel het enige authentieke spel zal blijken te zijn voor voetbalfans.
Velen vragen zich af of de FIFA een vergelijkbaar professioneel spel kan maken. Volgens eigen zeggen heeft de FIFA echter de afgelopen tijd met meerdere spelontwikkelaars gesproken. Het is dus waarschijnlijk dat ze met een vervanger voor EA gaat samenwerken.
Daarnaast zijn er gesprekken geweest met investeerders en speldeskundigen. Hiermee wil FIFA komen tot een visie over voetbal als onderdeel van een grotere entertainmentwereld, waarin ook spellen een rol spelen.
Eind september/begin oktober zal FIFA 23 uitkomen. EA heeft er nog volop aandacht aan gegeven. De fans zullen volgens EA beslist enthousiast zijn over deze laatste versie van de samenwerking. Volgens sommige bronnen wordt deze laatste uitgave gratis en zit het boordevol nieuwe functies, competities en spelers.
Hoe de toekomst er voor EA Sports FC of FIFA na FIFA 23 uitziet, is dus nog niet helemaal bekend. Maar de scheiding, het einde van 30 jaar EA/FIFA, wordt in ieder geval gevierd met een legendarisch spelfeestje.
20 augustus 2022 
