We schreven al over de invoering van Cruks. Het is evenals het Duitse OASIS gebaseerd op het Engelse Gamstop, dat in april 2018 van start ging. De systemen zijn onderdeel van maatregelen om probleemgokken tegen te gaan. Spelers met problematisch gokgedrag komen op een landelijke lijst. Casino’s moeten hem of haar dan minimaal zes maanden de toegang ontzeggen.
Na ruim drie jaar is er bij de Universiteit van Sheffield een voorzichtige evaluatie uitgevoerd. Voorzichtig omdat Gamstop nog kort actief is, evenals Cruks met opstartproblemen kampte en verslavingsproblematiek een lange termijnzaak is.
Het is inmiddels duidelijk dat Gamstop al veel mensen geholpen heeft hun gokgewoonten onder controle te houden. In april 2021, drie jaar na de invoering, hadden ongeveer 200.000 Engelse gokkers zich ingeschreven.
Bij de meeste spelers die zich in Engeland inschrijven of worden ingeschreven gaat het om gokkers op sportwedstrijden. Weddenschappen zijn in Groot-Brittannië van oudsher de belangrijkste gokactiviteit.
Het blijft ook na inschrijving moeilijk van de gokmogelijkheden vandaan te blijven. In januari 2021 probeerden 49.328 van de toen ingeschreven 177.038 gokkers een kans te wagen. Ze werden tegen gehouden door Gamstop.
Dit aantal, van ongeveer een derde van de geregistreerde gokkers, en overige argumenten tonen dat inschrijving niet zaligmakend is. De directie van Gamstop adviseert de bij hen ingeschreven gokkers daarnaast hulpverlening te zoeken.
Inschrijving bij Gamstop, Cruks en soortgelijke systemen zijn volgens hen een korte reddingsboei voor gokkers die hun probleem onderkennen. Het blokkeert hun gokactiviteiten voor minimaal zes maanden bij alle online casino’s. Het geeft de pauze om na te denken en hulp te zoeken.
Maar Gamstop is nog niet ideaal. De Britse gokautoriteit verplicht alle online casino’s en gokexploitanten zich bij Gamstop te registreren. Doen ze dat niet dan krijgen ze geen vergunning. Er zijn echter nog meerdere Britse online gokaanbieders niet aangesloten.
En Gamstop is een volledig op het Verenigd Koninkrijk gebaseerd systeem. Online casinosites in andere landen zijn nog steeds toegankelijk. Er gaan in Engeland daarom al stemmen op om systemen te koppelen. Er zijn daarbij echter meerdere problemen, zoals toepassing van privacy-wetgeving en de voorwaarden die per land verschillen.
Er werd bij de evaluatie van Gamstop een ander probleem zichtbaar. Het is na de periode van zelfuitsluiting niet eenvoudig weer toegang te krijgen tot een casino. Vanuit hulpverlenend standpunt lijkt dat een goede zaak.
Maar vanuit de gedachte van vrijwillige inschrijving is het niet goed. De uitsluiting stopt bij Gamstop niet automatisch na de gekozen periode. Een ingeschrevene moet zelf contact opnemen via de website van Gamstop. Daarna moet hij of zij een proces van verwijdering doorlopen.
Veel spelers zoeken daarom een andere route, om zelfuitsluiting te omzeilen. Die kan echter alleen worden gevonden bij online casino’s die niet vallen onder de regels van de Britse gokautoriteit. Dat betekent volgens deze autoriteit een groter probleem. De gokkers met hun probleemgedrag komen dan bij casino’s waar ze veel minder veilig zijn.
De gokautoriteit merkt op dat er buiten Groot-Brittannië tal van betrouwbare casino’s zijn die niet door Gamstop worden gereguleerd. Maar ook minder betrouwbare.
Veel spelers spelen ook buiten de Gamstop regulering vanwege de strenge regels. Want naast de registratie bij Gamstop stelt de gokautoriteit voor het afgeven van een vergunning ook voorwaarden aan bonussen, promoties en overige activiteiten van casino’s en exploitanten. Terwijl die promotionele aanbiedingen en bonussen het verschil kunnen maken tussen winst en verlies.
Een ander punt bij de regulering is de beperkingen bij storten en ontvangen van geld. De mogelijkheden zijn binnen de vergunningen beperkt en anoniem spelen is niet mogelijk.
Al met al toont de evaluatie dat er nog het een en ander moet veranderen, of dat op zijn minst het Gamstop systeem nog wat aanpassing behoeft. Iets wat ook in Duitsland bij het OASIS systeem wordt geconstateerd.