Gokproblemen, het zoveelste onderzoek
27 juli 2022
Vorige week verscheen een onderzoeksverslag rond gokproblemen in het tijdschrift Addiction. De wetenschappers melden daarin prominent een van de resultaten. Wereldwijd zou ongeveer één op de 400 volwassenen hulp hebben gezocht voor hun problematische gokgedrag.
Dat komt wat ongeloofwaardig over. Wellicht daarom vervolgen ze met de opmerking dat die volwassenen dat deden in het afgelopen jaar of op een bepaald moment in hun leven. Als ze zouden schrijven één op de 400 volwassen gokkers zou dat al iets aannemelijker klinken.
Wat is dat toch met die onderzoeken naar gokproblemen en -verslaving. Hebben die wetenschappers niets beters te doen of is het gemakzucht. Zoals bij deze onderzoekers. Zij selecteerden 24 internationale onderzoeken waarin een groot aantal mensen werd bevraagd over het zoeken van hulp bij gokproblemen. Daaruit combineerden ze de conclusie dat er grote behoefte is aan hulp.
Hulp zoeken definieerden ze als het welbewust actie ondernemen om gokgedrag te veranderen. Dat kan volgens de onderzoekers via professionele hulpverlening. Maar dat kan ook bij familie en vrienden of met zelfhulp. Tja, als je zelfhulp ook meeneemt in de je definitie kun je ver komen.
Zien we bij zelfhulp ook die iGamer een doe-het-zelf boekje lezen met de titel ‘hoe kom ik af van mijn gok- en andere problemen en verslavingen’. Als je die lezende hulpzoekers meerekent kom je wellicht inderdaad op die circa 0,25% volwassenen.
Dat zelfhulp-boekje over gok- en andere problemen is overigens een goede keus. Want zo’n boekje, als het een goede is, zal tonen dat gokken nooit het probleem is. En ook niet het enige gebied waarin problemen naar buiten komen. Het is immers al voldoende aangetoond dat het een mix van persoonlijke factoren is die tot problemen leidt. Waar die zich openbaren is daarna afhankelijk van de situatie.
Het is het verhaal van oorzaak, aanleiding en gevolg; oftewel gokverslaving bestaat niet.
De onderzoekers gooien er nog wat sterke, maar onzinnige uitspraken uit. Bijvoorbeeld dat 1 op de 25 matige gokkers zijn en 1 of de 5 mensen met problematisch gokgedrag hulp heeft gezocht.
Gokken wordt steeds meer erkend als een belangrijk internationaal probleem voor de volksgezondheid, schrijven ze in hun persbericht. Dat is aan onderzoek van hen en hun collega’s te danken, denken wij dan. Het persbericht vervolgt met een oproep: de uitdaging waar we voor staan is ervoor te zorgen dat de hulp geboden kan worden aan al die mensen die er naar op zoek zijn.
Vanzelfsprekend doelen ze daarbij op meer gemeenschapsgeld voor meer hulpverleners. Maar wij zeggen, zorg vooral voor goede doe-het-zelf boekjes voor die paar probleemgevallen. En laat de ruim 98% mensen die voor hun plezier een gokje wagen hun gang gaan.
We hebben onze bedenkingen bij de meeste onderzoeken naar gokproblemen, dat mag duidelijk zijn. Daarmee willen we niet ontkennen dat er geen mensen zijn bij wie hun mix van persoonlijke factoren zich uit in hun gokgedrag. Met alle mogelijke gevolgen daarvan.
Maar in vrijwel alle gevallen ligt er dus problematiek achter die zich evengoed anders had kunnen openbaren. Dan was een drugs- of alcoholprobleem ontstaan. Of had de persoon zich verstopt achter een boek of in het binchen van series op streamingdiensten. En een persoon met weinig keus verliest zich wellicht gemakkelijk in een spelletje op zijn mobiel.
Dat laatste zie je ook wanneer je op een doordeweekse dag met de trein rijdt tussen twee grote steden in de randstad. Vrijwel alle passagiers turen op de schermpjes van hun mobieltje, tablet of ereader. Een deel leest verder in een boek, een ander deel controleert zijn mail, werkstuk of iets dergelijks en een ander deel speelt een spelletje, waaronder wellicht een gokspelletje.
Onderzoekers zien die treinreizigers ongetwijfeld als potentiële verslaafden. Maar het is slechts een keuze bij de verveling van het wachten tussen vertrek en aankomst van een trein. Niets aan de hand. Die mensen gaan straks allemaal weer verder met hun leven.
Behalve die enkeling met een mix van factoren die tot verslaving leiden. Die slaat wellicht door. Hij of zij krijgt schulden, relatieproblemen en/of andere ellende met uiteindelijk maatschappelijke gevolgen.
Het is een kleine groep, die wellicht iets groter wordt. Maar veel te klein is om telkens het gokprobleem eruit te lichten … uit gemakzucht om de werkelijke, ervoor liggende, problemen niet op te hoeven pakken.
