Sportweddenschappen, onderzoek trekt aan
19 augustus 2021
Sportweddenschappen vormen tegenwoordig in Europa bijna de helft van de online gokinkomsten. Wedden op sport bestaat al heel lang. En in sommige landen is het al even lang razend populair en belangrijker dan casinospellen als bijvoorbeeld roulette en blackjack. Toch staat onderzoek naar sportweddenschappen nog in de kinderschoenen. Tenminste het soort onderzoek dat we al enige tijd kennen bij online casinospellen.
Er werd altijd al levendig gewed op sport. Uitslagen van voetbal en paardenraces waren daarbij favoriet. Maar als we er op terugkijken ging het moeizaam. Ooit had je bookmakers die de voorspelling noteerde. Later kwamen er briefjes, zoals in Nederland de toto.
Een persoon haalde daarvoor een toto-formulier bij de sigarenwinkel of supermarkt. Daarop vulde hij zijn voorspelling van de uitslagen in, van alle wedstrijden in de eredivisie. Als hij dat thuis deed, moest ie weer naar de sigarenwinkel om het briefje in te leveren. En dan een paar dagen wachten tot, altijd op zondag, de uitslag bekend was.
Sporten waarvoor geen officiële weddenschappen mogelijk waren, werden dan soms illegaal georganiseerd bij clubs en in cafés. De overheid stond het oogluikend toe. Tenzij het te groot werd. Of als er bepaalde mensen bij de organisatie betrokken waren die niet zo goed bekend stonden, oftewel die goed bekend waren bij justitie.
Internet bood allerlei nieuwe mogelijkheden. Casino-bedrijven en de seksindustrie waren de eersten die met onlinetechnieken gingen experimenteren en voor innovatie zorgden. Het bedrijfsleven pakte het online werken ook redelijk snel op. De ontwikkeling van online sportweddenschappen bleef daarbij achter.
Niet helemaal onlogisch. Online casinospellen konden snel inburgeren dankzij de vertrouwdheid van mensen met offline computerspellen. Online spelen was een vervolg, een aanvulling.
Geleidelijk zagen ‘bookmakers’ echter de voordelen van online. Het toto-briefje, bij wijze van voorbeeld, kon online worden ingevuld en kwam direct in de digitale verwerking.
De gokindustrie behoort tot de meest creatieve en innovatieve bedrijfstakken. Dat was te zien aan de sportweddenschappen. Nadat het online licht was gezien ging het snel. Alleen op uitslagen wedden groeide naar oneindige mogelijkheden.
Het lijkt nu wel of men op alles kan wedden. Natuurlijk op de sport-gerelateerde zaken als uitslag, stand in de rust, tijdstip van eerste doelpunt, doelpuntmaker, eerste gele kaart en dergelijke. En bij niet-balsporten, bijvoorbeeld boksen, op sportzaken die bij die sporten horen.
Maar daarnaast kan op allerlei andere zaken worden gewed. Van kleur van de bal tot het al dan niet hebben van een snor of baard van een bepaalde speler. En als dat nu nog niet kan, dan kan het wellicht morgen. Want bij online geldt zeker bij sport: vandaag bedacht, morgen uitgevoerd.
Internet bracht meerdere voordelen voor sportweddenschappen. Belangrijkste voordeel was echter de snelheid. En daarmee komt het dicht bij casinospellen. Geen week meer wachten op de uitslag, maar eventueel kort voor het eind van een wedstrijd nog even gokken op de uitslag of op een rode kaart voor een vervelende speler. Online wedden maakte het mogelijk.
Het waren ongetwijfeld de variatie en snelheid waardoor sportweddenschappen in korte tijd aan populariteit wonnen. Waardoor het nu, in inkomsten, naast casinospelen staat.
We moeten wel even opmerken dat het wedden op sporten momenteel nog vooral groot is in landen met een cultuur van sportweddenschappen. In sommige van die landen, bijvoorbeeld Engeland, Frankrijk en India, is het zelfs beduidend groter dan online casinospelen. En landen die pas sinds kort voldoende telecom-infrastructuur hebben, lijken ook een voorkeur te hebben voor sportweddenschappen.
Wat daarbij vooral opvalt zijn de schommelingen in de cijferinformatie (aantallen, inkomsten e.d.) tussen sportweddenschappen en online casinospelen. Die cijfers blijken sterk afhankelijk van de gebruikte bron. En dat brengt ons bij onderzoek naar sportweddenschappen.
We willen niet suggereren dat zulk onderzoek nieuw is. Zelfs Harry Ogden, de eerste bookmaker, deed rond 1790 al onderzoek bij paardenraces, zijn favoriete sport. Soortgelijk onderzoek is er altijd geweest. Gokbazen willen, evenals andere ondernemers, nu eenmaal van alles weten over hun klant en product(en). Al is het maar om vraag en aanbod beter bij elkaar te brengen. Je zou het marketing kunnen noemen. Het zijn onderzoeken om marketingbeslissingen te kunnen nemen.
Maar we denken nu vooral aan psychologisch onderzoek. In de inleiding van dit artikel schreven we immers ‘… toch staat onderzoek naar sportweddenschappen nog in de kinderschoenen. Tenminste het soort onderzoek dat we al enige tijd kennen bij online casinospellen’.
Daarbij dachten we aan de onderzoekers naar gokproblemen en -verslaving. Zij denken niet aan het plezier van een gokje wagen. Die onderzoekers gaan vooral uit van de ellende die het volgens hen oplevert, waarbij het volgens ons gaat om de enkeling die geen maat weet te houden.
Onderzoek naar de ‘gevaren’ die op de loer liggen bij online sportweddenschappen is dus jong. Pas enkele jaren geleden verschenen daarover mondjesmaat rapporten. Daarbij speelt natuurlijk mee dat het online wedden wat trager op gang kwam. Maar nu komt daarbij dat er geleidelijk heel veel mogelijk is. En dat kan volgens de onderzoekers, die eerder al hun pijlen richtten op casinospelers, problemen opleveren.
Anders dan bij casinospelen, waar de regels vastliggen, zijn er bij weddenschappen heel veel mogelijkheden om in te zetten. We hebben het dan niet alleen over de wedstrijden die je als speler telkens opnieuw moet beoordelen. Maar vooral over de extra’s die bookmakers kunnen inbouwen om de spanning te verhogen en het aantal kansen op winst te vermeerderen. Extra’s die er natuurlijk ook zijn om het wedden aantrekkelijk te houden en te zorgen dat spelers blijft wedden.
Bij de bedoelde onderzoeken kijken psychologen en andere -ogen en ogen vanuit allerlei invalshoeken naar sportweddenschappen. Maar hun uitgangspunten zijn vooral terug te brengen tot, wat zij noemen, gokproblemen en manipulatie. Bij dat laatste moet je dan denken aan de wijze waarop spelers worden gelokt te gaan wedden, bijvoorbeeld door advertenties, redactionele stukken, bonussen en dergelijke.
Op zich zijn de onderzoeken leuk om te lezen. Elke onderzoeker verhaalt altijd even over de historie van zijn onderzoeksgebied. Natuurlijk met in het achterhoofd daarna alsnog zijn punt te maken.
Over de toto-briefjes kun je dan lezen dat de voetbaluitslagen zondags op de radio werden voorgelezen door Frits van Turenhout. De onderzoeken die dat melden scheppen een sfeer van de gezelligheid die dat gaf. Het gezin rondom de radio, luisterend naar de door de overheid georganiseerde voetbal toto.
Het was een sociale activiteit waarbij, zoals we al schreven, de uitslag na invulling van het briefje nog even op zich liet wachten. Heel anders dus dan het in realtime online gokken op uitslag, rode kaart en desnoods het aantal noppen onder de schoenen van de spits.
Onderzoekers wijzen niet alleen op het realtime kunnen gokken als mogelijke oorzaak van gokproblemen. Een andere oorzaak zou de enorme toename aan wedstrijden zijn, de intensiteit waarmee die worden gepromoot, de zichtbaarheid door TV-uitzendingen en dergelijke. En de genoemde variatie, alle dingen waarop gewed kan worden.
De onderzoeken hebben de afgelopen jaren, met name in de van oudsher goklanden, geleidelijk geleid tot een andere houding bij de overheid. Die kijkt nu ook naar preventie en geeft aandacht aan gokproblemen, de uitgangshouding van onderzoekers. Maar ze ziet gelukkig ook nog steeds het plezier dat burgers kunnen hebben, van een gokje wagen op de prestaties van hun favoriete club of sporter.
Onderzoek naar op welke sporten wordt gewed, de verschillen per land daarin en ander gegevens, zijn er al veel langer. We hebben hieronder enkele onderzoeken geplaatst waarbij specifiek is gekeken naar marketing en probleem gokken rondom sportweddenschappen.
