De winnaar van een prestigieuze prijs toont hoe we gokproblemen oplossen in de toekomst. Het toont ook hoe Science Fiction verhalen werkelijkheid worden. Of met andere woorden, hoe iemand iets bedenkt wat op dat moment van een grote fantasie getuigt, maar in de toekomst normaal is.
De bedoelde winnaar Robert Reinhart werkt met elektroden. Die bevestigt hij op verschillende plaatsen op het hoofd om met stroomstootjes hersenaandoeningen te verhelpen. Nu zijn het nog voornamelijk cognitieve aandoeningen. Maar in de toekomst kunnen daar veel meer problemen mee worden opgelost.
Daarbij is zijn streven behandelingen te verbeteren en te versnellen. En een wereld te krijgen met minder of geen medicijnen, chirurgische ingrepen en gedragstherapeutische behandelingen.
Cognitieve hersenstoornissen zijn vooral te zien bij ouderen. En met de vergrijzing en het steeds ouder worden van mensen groeit het aantal mensen met deze stoornissen, zoals geheugenverlies. Ter illustratie, alleen in de Verenigde Staten komt er elke minuut een patiënt met de ziekte van Alzheimer bij.
Onder cognitieve hersenstoornissen vallen echter ook de obsessief-compulsieve problemen. Daarbij kun je denken aan mensen met dwanggedachten en/of dwanghandelingen. En daar vallen mensen met bijvoorbeeld gokproblemen onder. Maar ook mensen met een koopverslaving, dwangmatige eters en allerlei anderen.
De huidige oplossingen voor bovenstaande problemen zijn medicijnen, chirurgische ingrepen of therapie. Steeds meer medici zien in dat medicijnen niet de oplossing zijn. Ze lossen wellicht een probleem op, maar door de bijwerkingen moet er al snel een medicijn bij. Geleidelijk krijg je een chronische patiënt, iemand die zijn verdere leven lang medicijnen moet gebruiken.
In het algemeen kun je van de huidige oplossingen zeggen dat ze tijdrovend zijn, bijwerkingen hebben, iets uit het lichaam verwijderen of een symptoom oplossing zijn.
We hebben allemaal wel een voorbeeld van een Science Fiction film, boek of stripverhaal waar iemand met een probleem een helm met elektroden opzet. Die analyseert de probleemplek in de hersenen en stuurt nauwkeurig een stroomstootje naar de plek. Probleem verholpen… in Science Fiction.
Maar de opstelling van Robert Reinhart kun je je ongeveer zo voorstellen. In zijn winnende essay zal hij het ongeveer als volgt omschrijven: ‘Mijn team en ik gebruiken niet-invasieve transcraniële wisselstroomstimulatie om geheugenfuncties te verbeteren en obsessief-compulsief gedrag te verminderen’. (niet-invasief is grof gezegd de methode waarbij niets het lichaam in hoeft. Transcranieel is door de schedel).
Het helmpje is de ideale methode waarmee we gokproblemen oplossen in de toekomst. De persoon met gokproblemen zet zijn VR-helm af. Vervangt die tijdelijk voor de helm van Reinhart en laat een stroomstootje schieten.
Zover is het echter nog niet. Reinhart en zijn team werken al wel met mensen (in het verleden waren het nog proefdieren). De deelnemers aan zijn onderzoeken zijn voornamelijk oudere vrijwilligers waarmee hij aan ouderdomsklachten werkt, zoals het genoemde geheugenverlies.
De deelnemers aan zijn onderzoeken krijgen elektroden opgeplakt op de schedel. Daarbij komen nog enkele elektroden naast de ogen, achter de oren en op het voorhoofd. De elektroden zijn sensoren. Tussen de huid en de sensor zit een in water oplosbare gel waar ongeveer 20 minuten de stroom doorheen gaat.
De ouderen die meedoen aan het onderzoek zitten daarbij in een comfortabele stoel. Tijdens de stroomstoot(jes) voeren ze allerlei cognitieve taken uit. Bijvoorbeeld reageren op afbeeldingen of deze onthouden en later herkennen.
Reinhart werkt met de meest moderne apparatuur voor hersenstimulatie, oftewel HD-tASC (= high-definition transcranial alternating current stimulation). Zijn streven voor de toekomst staat hierboven al vermeld. Bij zijn huidige onderzoek gaat het om trillingen, frequenties en dergelijke. Hij wil vooral zien hoe hersengolven met elkaar samenwerken of juist niet. En welke invloed dat heeft op cognitieve vaardigheden van mensen.
Hoopgevend is dat tijdens het onderzoek bleek dat het geheugen van deelnemers verbeterde. Wat te zien was door ze te vergelijken met een schaduwgroep die wel deelnam aan de testjes, maar geen hersenstimulatie met stroom kreeg.
De methode van Reinhart richt zich op ouderdoms- en obsessief-compulsieve problemen. In de toekomst kan de methode mogelijk ook voor andere problemen worden ingezet, die in de hersenen ontstaan. Of zelfs in het gehele zenuwstelsel (hersenen, ruggenmerg en de zenuwen), wanneer het neurologische aandoeningen betreft.
Het onderzoek geeft een toekomstbeeld dat al verder is dan Science Fiction. Maar nog niet ver genoeg. Waardoor we slechts kunnen zeggen dat gokproblemen oplossen in de toekomst op de manier van Reinhart nog in de kinderschoenen staat. De helm om niet door te spelen laat nog even op zich wachten. We houden het voorlopig bij de VR-helm en spelen door.