Humor in het casino, geen grap
9 september 2020
Bij humor in het casino denk je wellicht direct aan een pagina met mopjes. Maar we kijken er heel even anders naar. Humor is een even breed begrip als gokken. Immers, zeg je ‘gokken’ dan denkt de een aan een spannend roulettespelletje of een loterij, terwijl iemand anders een fruitmachine voor zich ziet. Bij humor krijg je raadseltjes, Jantje-grappen, moppen, woordspelingen en meer.
Voorkeur voor een type humor vormt zich op allerlei manieren. Opvoeding en opleiding spelen een rol, sociale situatie en zelfs met leeftijd kan een voorkeur veranderen. Maar ook al zijn de verschillen in ‘gevoel voor humor’ soms groot, wetenschappers zijn het over eens dat humor gezond is.
Wetenschappers zijn al honderden jaren geïnteresseerd in humor. Het werd als onderwerp echter vaak meegenomen in ander onderzoek. Freud en zijn tijdgenoten zagen rond 1900 al wel een verband met gezondheid. Vanaf 1980 groeide de aandacht voor humor enorm dank zij een boek.
Het jaar daarvoor verscheen het boek van Norman Cousins. Hij leed aan een ernstige, onomkeerbare ziekte en was door zijn artsen al opgegeven. Cousins en een arts begonnen humor te gebruiken om het genezingsvermogen van zijn lichaam te stimuleren. En hij werd beter. Vanzelfsprekend pakten eerst populaire, sensatiebladen het verhaal op.
Maar al snel volgden wetenschappers die humor gingen onderzoeken. Dat gebeurde vanuit allerlei vakgebieden, bijvoorbeeld door taalwetenschappers, psychologen en sociologen. Het resultaat van de vele onderzoeken naar humor is vrijwel altijd positief en in te zetten in allerlei omstandigheden. Dus is humor tijdens het spelen in een (online) casino ook bruikbaar.
Er zijn enkele onderzoeken gedaan specifiek naar humor in het casino. Maar vooral zijn goksituaties gebruikt als methode om onderzoek te kunnen doen. Voor de bruikbaarheid van humor in het casino zullen we dus veelal een vertaalslag moeten maken. Wanneer we lezen dat humor stressverlagend werkt, weten we dat humor helpt wanneer het even tegenzit aan de roulette- of pokertafel.
Een andere functie van humor in het casino vermoeden we bij tafelspellen. Het kan helpen bij bluffen, psychologische druk opvoeren of een dwaalspoor leggen bij een spelletje poker.
Door het verschil in ‘gevoel van humor’, zoals hierboven bedoeld kan je tegenspeler geïrriteerd raken door jouw continue Jantje-grappen. Een ander kan juist afgeleid zijn door het plezier om jouw woordspelingen of dubbelzinnigheid. Of geen goede indruk krijgen van jouw blufmimiek, door grappen en grollen waarmee je hem of haar afleid.
Naar die facetten van humor in het casino is vanzelfsprekend nauwelijks onderzoek gedaan. De meeste wetenschappers vinden het waarschijnlijk niet chic genoeg.
Man geërgerd: Hoe kun je nou 150 euro verliezen op die gokkast!
Vrouw verbaasd: Jij verloor 1500 euro aan de roulettetafel
Man: Ja, maar ik heb verstand van gokken
Varianten van dat grapje zijn er genoeg. Bijvoorbeeld, een man verliest flink bij een sportweddenschapje nadat hij inzette bij voetbal, honkbal en basketbal. Zegt een vriend, ‘waarom gok je niet op hockey?’. Antwoordt de man, ‘van hockey heb ik geen verstand’.
Het leuke van moppen is dat je makkelijk je eigen variant kunt maken. Er zijn mensen die proberen een gehele mop te onthouden, maar het gaat eigenlijk om de clou. Als je die onthoudt kun je de rest zelf invullen. Stond er in het origineel ‘een Schot en een Duitser’, dan maak jij er ‘Jan en Piet’ van of ‘een poker- en een roulettespeler’. Wel even opletten natuurlijk dat de clou daarmee overeind blijft. Als de clou gaat over de zuinige Schot en de preciesheid van de Duitser kun je ze niet zomaar veranderen.
In de hele wereld kom je door variëren dezelfde moppen tegen. De Nederlandse moppen over Belgen bijvoorbeeld worden in de Verenigde Staten gebruikt met Polen in de hoofdrol. ‘Heeft Kamiel nog gewonnen in het casino’, vraagt een belg aan een vriend. ‘Ja’, antwoordt de vriend, ‘Ik denk het wel. Hij ging er met zijn KIA van 5000 euro naartoe en kwam terug met een autobus van 50.000 euro’.
Wanneer een bepaald soort humor niet jouw favoriet is, kan humor irriteren. Maar wanneer de soort grap wel overeenkomt kan het afleiden. Beide eigenschappen kunnen als humor in het casino bijdragen aan jouw winst, wanneer je het goed inzet. Zoals gezegd is daar weinig onderzoek naar gedaan.
Je zou er het boek ‘An Introduction to the Psychology of Humor’ eens op kunnen naslaan. Het verscheen in 2019. Janet M. Gibson kijkt daarin vanzelfsprekend naar de vraag waarom de ene persoon een bepaalde grap enorm leuk vindt, en dubbel ligt van het lachen, terwijl een ander het nauwelijks kan waarderen. Maar ze behandelt humor verder uitgebreid vanuit allerlei disciplines van de psychologie. Daarbij is sociale psychologie waarschijnlijk het meest interessant voor off- en online roulette-, blackjack- en pokerspelers.
Humor in het casino is nauwelijks onderzocht of zelfs helemaal niet. Maar goksituaties worden wel gebruikt bij onderzoek. Daar zijn talrijke voorbeelden van te vinden. Een veel gehanteerde methode is de Iowa Gambling Task. Het is een kansspelsituatie waarvan onderzoekers aannemen dat het de besluitvorming van het echte leven goed nabootst.
Jorge Torres-Lopez en zijn collega’s gebruikten het om de invloed van humor te onderzoeken op werkprestaties. Ze namen aan dat mannen in het algemeen beter presteren dan vrouwen. Reden daarvan zou zijn, volgens hen, dat vrouwen minder emotionele controle hebben. Maar na wat grappen en grollen bleken vrouwen juist beter te presteren dan mannen. Vrouwen zouden daar hun voordeel mee kunnen doen, bijvoorbeeld bij een chat bij live VIP blackjackvarianten.
Een zakenman en een gokker zitten naast elkaar in een vliegtuig. Zegt de zakenman: ‘zullen we een spelletje vraag en antwoord doen? Als jij mijn vraag niet kunt beantwoorden, geef je mij 100 euro. Als ik jouw vraag niet kan beantwoorden, betaal ik jou 1000 euro’. Natuurlijk gaat de gokker daarin mee.
Dan vraagt de zakenman, ‘hoeveel landen zijn er in de wereld?’. De gokker weet het niet en overhandigt de zakenman 100 euro.
De gokker vraagt daarop: ‘welk dier gaat met 4 poten een berg op en komt er met 3 poten weer af?’. De zakenman weet het niet, geeft de gokker 1000 euro en vraagt, ‘wat is het antwoord?’.
‘Ik weet het niet’, zegt de gokker, overhandigt de zakenman 100 euro en gaat slapen.
De humor of clou zit hem in de vraag ‘wat is het antwoord?’ en de laatste zin. Van de zakenman en de gokker kun je evengoed een Engelsman en Duitser maken, of als je wilt een piloot en dom blondje. Bij dat laatste moet je natuurlijk wel even kijken welke van de twee het domme blondje is.
