Onderzoek: wat doen gokdoelen met je speelstijl?
9 juli 2020
We plaatsen op OnlineCasinoGround regelmatig blogberichten over onderzoek op het gebied van gokken. Dat kun je beschouwen als een bericht in de media. Het is een korte interpretatie van een onderzoek. Omdat we dat weten, plaatsen we in de meeste gevallen het onderzoek erbij in pdf-vorm. Dan kun je het zelf lezen en wellicht tot andere mening komen dan de invalshoek van ons bericht. Dat is kritisch zijn met onderzoek.
De aanleiding voor de waarschuwende toon, is een opmerking op de redactie. Iemand haalde een onderzoek aan waarover hij had gelezen. ‘Gokkers die voor geld spelen zijn sneller geneigd door te spelen bij verlies’, zei hij. Vanzelfsprekend pakten we het onderzoek erbij.
Daarin stond de volgende conclusie ‘This study provides the first evidence that gambling goals can influence chasing’. De vertaling is ongeveer ‘Deze studie geeft het eerste bewijs dat gokdoelen het doorspelen en verhogen van inleg kunnen beïnvloeden’.
Twee dingen vallen op: ‘het eerste bewijs’ klinkt een beetje aanmatigend, en ‘kunnen’ is naast bewijs wel erg in de verdediging. Wanneer je immers bewijst dat iets groen is, ga je daarna niet zeggen ‘het kan ook rood zijn’.
‘Kunnen’ verwijst echter niet naar het bewijs. Het verwijst naar de gokdoelen, die kunnen het door blijven gokken beïnvloeden. Dat bewijzen de onderzoekers volgens hun conclusie. Maar hoe zit het dan met dat bewijs?
Daarvoor moet je vanzelfsprekend het onderzoek lezen. En dan natuurlijk kritisch lezen. Dat is bij dit soort onderzoek lastiger dan bij ander onderzoek. Laten we eerst een paar voorbeelden geven van ander onderzoek.
In meerdere populaire familiebladen staat: ‘kaneel is goed voor de gezondheid’. Daarna volgen enkele specifieke voorbeelden waarom het goed zou zijn. Enkele bladen vermelden zelfs een of meerdere onderzoeken als bron van hun artikel.
Vanuit onze opmerking ‘wees kritisch met onderzoek’ pakken we de genoemde onderzoeken erbij. Wat blijkt. Alle onderzoeken zijn uitgevoerd met kaneel uit Ceylon (wetenschappelijke naam: Cinnamomum Zeylanicum). Die is in Nederland nauwelijks te koop. Vrijwel alle gemalen kaneel die je hier kunt kopen komt uit China, Indonesië en Vietnam (wetenschappelijk naam: Cinnamomum Cassia).
Die kaneel komt van een stek van de boom uit Ceylon. Chinezen namen die mee naar China. Daar zijn de omstandigheden echter anders. Daardoor heeft de kaneel een andere structuur en blijken de eigenschappen niet overeen te komen met die uit Ceylon. Wil je dus per se de eigenschappen uit het onderzoek, dan moet je een kaneelstokje uit Ceylon zien te krijgen en zelf malen. Dat vertellen de tijdschriften er echter niet bij.
Gemakkelijk als bij kaneel is kritisch zijn niet altijd. Maar de waarschuwing ‘wees kritisch met onderzoek’ blijft zinvol en uitvoerbaar. Dus bij het lezen in de populaire media van de vele voordelen van pure chocolade duiken we weer even in de onderzoeken. Dan blijkt het niet om chocolade te gaan maar om cacao, wat slechts een basis is van chocolade (chocolade is gemaakt van suiker, cacaoboter en cacao).
Lastig is dat bij de honderden onderzoeken naar de voordelen van pure chocolade, de woorden cacao en cacao worden gebruikt. En die woorden worden daarbij ook nog eens in meerdere, niet-Nederlandse, onderzoeken verkeerd gebruikt. Cacao is het product dat van de cacaoboom komt en cacoa is bewerkte cacao. Bij kritische doorlezen blijkt echter dat enkele onderzoekers onbewerkte cacao gebruiken, maar dit in hun onderzoek cacao noemen. En omgekeerd gebruiken anderen bijvoorbeeld verhitte cacao en noemen dit cacao, terwijl het dus eigenlijk cacoa zou moeten heten.
We zullen er hier verder niet op ingaan en alleen het eindresultaat melden. De conclusies uit de populaire media geldt alleen voor onbewerkte cacao. Wellicht ook als deze is verwarmd. Maar niet bij andere bewerking, zoals toevoegen van andere vetten en suikers. En chocolade? Alleen als die onbewerkt is. En dat is de meeste chocolade niet door een bewerking die vrijwel altijd wordt uitgevoerd.
Bij bovengenoemde twee voorbeelden kun je populaire berichtgeving redelijk snel op waarheid en/of zinvolheid bekijken. De onderzoeken staan vol feiten die je kunt onderzoeken. En de onderzoeker gebruikte in zijn laboratorium tastbare producten, die je waarschijnlijk gewoon kopen. Bij onderzoeken rondom gokken en vergelijkbare omgevingen is dat lastiger. Daar moet je anders omgaan met ‘wees kritisch met onderzoek’. Het gaat niet alleen om feiten die je kunt uitzoeken. Er komt ook wat inlevingsvermogen bij kijken.
We kijken naar het genoemde onderzoek. De titel is ‘Gambling Goals Predict Chasing Behavior during Slot Machine Play’. Het onderzoek vond plaats op een ‘slot machine situated in an immersive virtual reality casino’. De verschillende gokkasten en casino-omgeving die de deelnemers zagen werd gesimuleerd met een VR-bril.
Daar kunt je al allerlei kritische gedachtes hebben. Helemaal met de gegeven conclusie in gedachten (‘deze studie geeft het eerste bewijs dat bekende gokstrategieën het doorspelen en verhogen van inleg kunnen beïnvloeden’). Je zou jouw gedachtes eens kunnen toetsen bij je vrienden. Welke gedachtes je ook hebt, vraag direct ook even hoe ze zouden spelen in een nepomgeving met geld dat ze hebben gekregen.
Het onderzoek werd uitgevoerd met 121 Canadese studenten, die voor hun deelname 25 dollar kregen. Tijdens het onderzoek kregen ze allemaal 20 dollar om te spelen in het virtuele casino. Vooraf vertelden de onderzoeker dat ze vijf minuten mochten spelen en het gewonnen bedrag plus de inleg mochten houden. In werkelijkheid lieten de onderzoekers ze allemaal 30 spins maken, dus geen vijf minuten. En de gokmachines waren zo afgesteld dat de helft van de deelnemers een beetje won (3 dollar) en de andere helft een beetje verloor (3 dollar).
Daarna werd gevraagd of ze door wilden spelen. Het spel daarna hadden de onderzoekers ingesteld op allemaal verliezen. Zonder dat de deelnemers dat wisten natuurlijk. Etc.
Stel je voor dat je scholier of student bent. Dan is dit toch een schoolreisje. Je krijgt sowieso 25 dollar en mag een beetje spelen in een bizarre gokomgeving. Da’s toch leuk. Paar vrienden mee en erna de kroeg in. En de volgende dag of een paar dagen later ga je weer spelen zoals je dat altijd doet, thuis of in een casino, alleen of met vrienden etc.
Ok, we bagatelliseren het onderzoek een beetje. Maar kijk ook eens naar de introductie. Dat begint met de zin ‘een onderscheidend kenmerk van probleemgokken is de wens om door te gaan met gokken en om extra geld in te zetten in een poging verliezen terug te verdienen’. Daarna volgen nog enkele van dat soort zinnen. Het zet de toon van het onderzoek en leidt uiteindelijk naar wat de onderzoekers willen aantonen.
Daarbij moeten we denken aan onderzoek van Hans Eisenck en zijn zoon. Zij analyseerden talrijke onderzoeken en ontdekten dat in meer dan 99% van de gevallen, de onderzoeker bewees wat hij wilde bewijzen. Het bijzondere was daarbij dat de onderzoekers hun resultaten niet eens uit hun duim zogen, zoals Diederik Stapel. Ze waren oprecht in hun methoden en verslagen, maar hun resultaten kwamen wonderlijk genoeg overeen met hun aannames (onderzoeksvragen, hypotheses).
Je zou denken dat zoiets voornamelijk gebeurt bij niet-exacte onderzoeken. Het gebeurde echter volgens Eysenck ook bij onderzoek waarbij meetapparatuur werd gebruikt. Vanzelfsprekend moet je ook kritisch blijven bij de conclusies van Hans Eisenck, al is het maar omdat zijn onderzoek inmiddels ruim 40 jaar geleden plaatsvond. Maar het geeft toch te denken.
