We hebben allemaal weleens beginners geluk meegemaakt of ervaren. Je neemt een vriend mee naar het casino. Hij was er nog nooit geweest. Vooraf vertelde je hem de regels van roulette. Je verhaal over strategie en dergelijke ging langs hem heen. Dat zag je, dus zei je ‘de regels van roulette zijn voorlopig genoeg’.
De vriend zet zijn eerste beurt op 14. Je wilt hem er nog van afhouden. Maar je vriend houdt vol en verdient direct 35x zijn inleg. Dat is een extreem voorbeeld van beginners geluk. De beurt erop is het geluk even weg, maar de derde beurt verdient de vriend met een split 17x zijn inleg. Dat is het moment waarop je hem zegt, ‘jij hebt veel beginners geluk’.
Aan het eind van de avond, terug naar jouw huis, kijken jullie terug op een gezellige avond in het casino. Je zegt hem nogmaals, ‘je had veel beginners geluk’.
Beginners geluk is een voorbeeld van selectieve aandacht. Kijk eens serieus terug naar de avond. Je vriend won de eerste en derde beurt met een risicovolle inleg. Ergens halverwege de avond won hij wellicht nog twee of drie keer. Maar jij zelf won veel vaker en je maakte zelfs winst, terwijl de vriend nauwelijks zijn beginkapitaal terug won.
Doordat de avond begon met de toevallige winst, want dat was het, geloof je in de magie van beginners geluk bij je vriend. Wat daarbij meespeelt is dat ‘beginners geluk’ in onze samenleving als een werkelijk bestaand fenomeen is geaccepteerd. Maar beginners geluk bestaat niet, evenmin als beginners ongeluk of beginners gemiddeld geluk.
Wanneer je bovenstaand voorbeeld begrijpt, weet je dat beginners geluk niet bestaat. Het is een fenomeen waarin de werkelijkheid zodanig is gefilterd dat alleen het geluk zichtbaar is. De vriend, die in het voorbeeld direct flink wint, maakt je enthousiast. Het begrip ‘beginners geluk’ valt al snel en daarna wil je dat alleen maar bevestigen. In feite treden denkfouten op die we al eerder aanhaalden op OnlineCasinoGround, bijvoorbeeld de bevestigingsdenkfout bij gokken.
Moeten we het fenomeen ‘beginners geluk’ dan maar vergeten? Nee, want het heeft wel aantrekkelijke kanten. We gaan eerst kort naar de oorzaak kijken. Daarbij moeten we het toeval wel vergeten. Dat de vriend uit het voorbeeld direct won is immers niet meer dan een toevallige gunstige gebeurtenis.
Een tijd geleden werd een jonge schaatser opgenomen in de ploeg voor het wereldkampioenschap. Hij werd direct kampioen. Niemand op de redactie van OnlineCasinoGround weet nog welke schaatser het was. We vermoeden Bart Veldkamp.
Schaatsexperts schreven zijn onverwachte winst toe aan zijn onbevangenheid. De schaatser bereidde zich nauwelijks voor. In Heerenveen sleutelde hij nog aan zijn auto een paar minuten voor hij de baan op moest. Na een aantal gewonnen wedstrijden werd de druk echter groter. Hij sleutelde niet meer aan zijn auto en verloor zijn onbevangenheid. Weg beginners geluk, hoewel hij toen natuurlijk al geen beginner meer was.
Een open houding is volgens psychologen de sleutel tot het blijvend ervaren van ‘beginners geluk’. Gokkers die ervaring hebben, bijvoorbeeld in het strategische spel blackjack, de regels goed kennen en strategieën hebben ontwikkeld, spelen niet meer onbevangen. Terwijl de onervaren beginner hier nog geen last van heeft. Zonder bagage speelt de beginner een spel en doet daarbij zetten waarbij een ervaren speler achter de oren krabt.
Maar hoe behoud je als ervaren speler die open houding, de benodigde onbevangenheid. Dat is best lastig. Niet alleen je omgeving speelt daarbij een rol. Ook in je lichaam zijn er vaak onbewuste processen die je remmen in je onbevangenheid.
Druk op jezelf (laten) leggen is een belangrijke rem. Je bent een speler met ervaring, geen beginner. Dus wordt er wat van je verwacht of heb je jezelf daarvan overtuigt. Die druk uit zich in allerlei vormen. Bijvoorbeeld het deel van je hersenen dat beslissingen neemt blokkeert. Daardoor (over)denk en redeneer je minder goed. Je maakt je zorgen dat je fouten maakt, waardoor je juist fouten gaat maken.
Een belangrijk verschil met de beginner is ook te veel controle willen hebben. Dat kan voortkomen uit de opgelegde druk. Je focust dan te veel op details waar je gewoonlijk geen aandacht aan geeft.
De eerste oplossing is vertrouwen op je kennis en ervaring, en de training die je (daardoor) hebt gehad. Van Ronaldo is bekend dat hij na een training doorgaat met een bepaalde oefening. Terwijl iedereen al naar de kleedkamer is, schiet hij nog even honderd keer vanaf een bepaald punt op het doel. De precieze beweging om de bal op een bepaalde plek in het doel te krijgen, zit uiteindelijk in zijn lichaam.
Tijdens een wedstrijd hoeft hij er niet meer aan te denken. Hij kan vertrouwen op zijn voorbereiding, ervaring en training. De enige druk komt misschien nog van het wedstrijdmoment; bij een 0-0 stand legt zijn vrije schop vanzelfsprekend meer druk dan bij een voldoende voorsprong.
Bij Ronaldo zien we de fraaie vrije schop wellicht als een op succes afgesteld lichaam. Maar het is een mechanisme van de hersenen. Die herinneren zich de getrainde vrije schop als een subtiele procedure waarin de hersenen en de ledematen samenwerken.
Bij alles wat we uiteindelijk vanuit kennis, ervaring en routine doen bestaat dat procedureel geheugen. Dus ook bij een spelletje poker, roulette of een druk op de knop van een gokkast. En daarin zit een gevaar, als je de onbevangenheid van beginners geluk wilt behouden. Hoe handig dat specifieke geheugen ook is, je zult het moeten loslaten.
In feite ben je als ervaren speler in het voordeel. Je kent veel details van het spel dat je graag speelt en bent wellicht op de hoogte van meerdere spel- en inlegstrategieën. Je kunt vertrouwen op die ervaring en kennis, die wordt je niet afgenomen als je als een beginner speelt. Het enige dat je nog hoeft te doen is loslaten. Dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan.
Een methode is forceren. Zet eens anders in dan je gewoonlijk doet, of doe een onverwachte spelactie. Je zult zien hoe verfrissend dat is. Wat fotografen nog wel eens doen is uit de heup fotograferen zonder hun camera in te stellen. Even geen aandacht voor de regeltjes rond compositie, diafragma en sluitertijd. Bij de gemaakte foto’s zitten soms heel verrassende foto’s. Je zult zien dat geforceerd afwijken van je vertrouwde spelwijze tot nieuwe spel-ideeën leidt, nieuwe (roulette)strategieën en wellicht een blijvend geluk, zoals dat van een beginner.