Casino Monte Carlo in Monaco
30 december 2018
Het Casino Monte Carlo is beroemd. Het was niet het eerste casino in Europa, maar het werd een voorbeeld voor alle latere casino’s.
Er zijn echter tijden geweest dat het een berucht casino was. Rond 1900 had Casino Monte Carlo en zijn omgeving een slechte naam. Het zou een wereld zijn van kleine criminaliteit, onzedelijk gedrag en zelfdoding door gokschulden.
De verhalen werden door journalisten aangedikt. En veel mensen, vooral zij die nog nooit in Monaco waren, hadden een volkomen verkeerd beeld. Het heeft de latere geschiedschrijving, met name over de eerste jaren van het casino, beïnvloed. Onderstaand verhaal is daarom gebaseerd op informatie van voor 1900.
Monaco is de oudste monarchie waarbij altijd dezelfde familie aan de macht was, de familie Grimaldi. Francois Grimaldi begon in 1297 het huidige vorstendom op een rots, die bekend werd als de Rots van Monaco.
Na allerlei veroveringen was het landje uiteindelijk zes keer groter dan het nu is, met plaatsen als Roquebrune en Menton. Deze plaatsen wilden al lange tijd onafhankelijkheid.
Uiteindelijk leverde prins Karel Grimaldi de Derde 90% van zijn land in bij de Fransen. Het Frans-Monegaskisch Verdrag in 1861 bepaalde dat Monaco onafhankelijk zou blijven.
Voorafgaand aan het verwachte verlies aan inkomsten legaliseerde Florestan, de vader van Karel, een paar jaar daarvoor het gokken. In dat jaar 1856, het jaar van zijn overlijden, ontstond het eerste plan voor een casino. Dat werd na zijn dood door zijn zoon voortgezet.
Villa Bellevue – locatie van het eerste casino in Monaco
Monaco was op dat moment niet meer dan de oude stad op een rots en wat landerijen. De wijk Condamine bestond uit een grote tuin met olijf- en citroenbomen. In een plantsoen bloeiden wat viooltjes die werden gesponsord door een parfumier uit Parijs.
De rots, waarop het huidige Casino is gebouwd, was een klein voorgebergte bedekt met pijnbomen, johannesbroodbomen en cactussen. Er groeide thijm en lavendel in het wild en hagedissen genoten er van de zon. Bij wat we nu kennen als Quartier des Moulins stond een oude molen. Die werd gebruikt om olijven te persen tot olie voor mensen uit de buurt.
Het enige gebouw in Condamine was eigendom van een rijke wijnverkoper uit Marseille. Het zou later bekend worden als Villa Bellevue.
In dat gebouw dachten Napoléon Langlois en Albert Aubert hun successen te kunnen behalen met een casino. Het eerste roulettewiel van Monaco werd er binnen gebracht. Na wat kleine aanpassingen opende het eerste casino op 14 december 1856.
Het succes kwam echter niet zo vlot als ze hadden gehoopt. Bij gebrek aan inkomsten deden ze hun gokbedrijfje over aan Francois Frossard uit Lillebonne. Die verkocht de gokrechten op zijn beurt al snel door aan Pierre Auguste Duval.
In de tussentijd werd door Duval een betere locatie gevonden. Hij vertrok uit het uitgestorven Condamine, naar een gebouw aan het Place du Palais in het centrum Monaco. Dat gebouw werd later Hotel de Russie en vanaf begin 20e eeuw het verblijf van de erewacht van de prins van Monaco.
Pierre Auguste Duval was een ondernemer met ideeën. Hij zorgde eerst voor een stevige achterban van invloedrijke mensen uit de omgeving. Daarna opende hij eind 1857 zijn casino met een galadiner voor ruim 150 gasten, waaronder prins Karel en veel adel en notabelen.
Ondanks dit briljante begin kende ook het gokbedrijf van Duval geen succes. Hij ging al snel failliet en stierf kort daarna in een ziekenhuis in Marseille.
Een klein bedrijfje, genaamd Lefevre, Griois en Jagot pakte de achtergelaten activiteiten op. Zij verhuisden de blackjack- en pokertafels weer. Het speelterrein werd een huis dat Villa Barini werd genoemd.
In de buurt was het Café du Soleil. Dat werd een ontmoetingsplaats voor gokkers die de minimum inleg in die tijd, twee franc, niet konden betalen. Ze speelden daar kaart met hun vrienden in de hoop genoeg te winnen om alsnog een kans bij de roulettetafel te maken.
De legalisering was ingesteld om de kas van de Grimaldi’s te spekken. Geld kwam er echter nauwelijks binnen. Tijdens een bijeenkomst van de boerenvereniging van Monegasken sprak prins Karel zijn teleurstelling daarover uit.
Ter plekke ontstond het idee een nieuw casino te bouwen op het Plateau van Spélugues. Lefevre, Griois en Jagot pakten het idee voor een nieuw casino op. Ze lieten architect Gobineau de la Bretonnerie een gebouw ontwerpen met speelzalen, theater en restaurant en ze maakten het terrein geschikt voor de bouw.
Ontwerp voor Casino Monte Carlo
Op 13 mei 1858 legde de tienjarige Albert de Eerste, zoon van Karel, de eerste steen voor het huidige Casino Monte Carlo. Daarna ging de bouw echter niet voorspoedig. De speeltafels, die nog in Villa Barini stonden, brachten te weinig op. Het bedrijf kreeg een tekort aan financiële middelen. En de aannemers weigerden op krediet te werken. De bouw kwam in een impasse.
Francois Blanc kwam langs. Over de precieze data en wat daaraan vooraf ging zijn talrijke complotverhalen geschreven. Laten we het er hier op houden dat de reislustige Blanc eenvoudig eens langsging; reizen langs mogelijke locaties voor casino’s deed hij immers al vanaf 1848.
Francois Blanc was in die tijd de belangrijkste gokondernemer van de westerse wereld. Hij bekeek de onafgewerkte bouw en sprak kort met Lefevre, Griois en Jagot. Het werd hem duidelijk dat ze graag van hun probleem werden verlost.
Daarop stapte Blanc naar de secretaris van de prins. Daadkrachtig zei hij dat hij bereid was ruim anderhalf miljoen franc te betalen voor het recht te mogen gokken en voor het casino, zoals het er op dat moment bijstond. Aan zijn aanbod voegde hij toe dat hij snel antwoord wilde, want de dag erop zou hij weer verder reizen.
Het entree van Casino Monte Carlo rond 1900
Vanzelfsprekend was prins Karel III gecharmeerd van het aanbod. Niet per se vanwege het geldbedrag. Met Francois Blanc kwam er eindelijk iemand die al had bewezen een casino te kunnen exploiteren.
De bouw van het casino werd voortvarend voortgezet. Francois kreeg officieel de rechten voor dertig jaar. De rechten werden door de prins ondergebracht in het Société des Bains de Mer et du Cercle des Etrangers à Monaco (sociëteit van het zeebad en van de cirkel van buitenlanders in Monaco). Het gebied rondom het Plateau van Spélugues werd hernoemd naar de wijk Monte Carlo (Berg van Karel).
In dit tijd was de stad nog omgeven door muren. Bewoners werden rond middernacht met trommels gewaarschuwd dat de poorten gingen sluiten. Monaco en daarmee Casino Monte Carlo en Monaco waren slecht bereikbaar.
Reizigers konden enkel vanuit Nice komen. Daar konden ze kiezen voor een lange reis over een rotsweg, dicht langs de bergwand. Of ze gingen met het enige bootje, de Palmaria. Die legde na een reis van vijf kwartier aan in het kleine haventje van Monaco. Vandaaruit ging het per busje van het casino verder.
Op 18 februari 1863 werd Casino Monte Carlo officieel geopend. Daarna liet Blanc een spoorweg aanleggen, waarover in 1868 de eerste trein Monaco binnenreed.
In dezelfde periode verving hij de Palmera voor een grotere boot. Met die Charles III konden ongeveer zestig mensen tegelijk mee.
Er waren twee hotels in het vorstendom Monaco, Hotel de Paris en Hotel d’Angleterre. Na 1868 wisten steeds meer gokkers Casino Monte Carlo te vinden. Of ze kwamen er om ze er om andere redenen. Monaco werd groter door landwinning, er kwamen meer hotels en ondernemende Monegasken begonnen andere activiteiten, zoals autoracen. De zaken ging voorspoedig en Casino Monte Carlo werd een voorbeeld voor de casinowereld.
Als je het interessant vond om over Casino Monte Carlo te lezen, zal ons artikel over het legendarische Flamingo Casino in Las Vegas je vast ook bevallen. Ook dit artikel over Casino Constanta is het lezen waard. Benieuwd waar in Europa het eerste casino opende? Je leest het in dit artikel!
