— Samenvatting —
Er is veel te doen over online gokken. Sommige politieke partijen willen het weer verbieden. Andere partijen willen juist strengere regels. Ook hulpverleners en organisaties maken zich zorgen. Zij zien dat mensen soms verslaafd raken of geldproblemen krijgen door online gokken. Toch denkt Hans van Brunschot dat we juist minder regels nodig hebben. In dit artikel legt hij uit waarom.
Update: dit artikel is voorzien van een update op 2 december 2025. Er zijn quotes toegevoegd van Paul Strikers.
Legaal online gokken is sinds 1 oktober 2021 mogelijk. In de afgelopen vier jaar zijn er heel veel nieuwe regels aan de wet toegevoegd en ingevoerd.
Ondanks deze nieuwe regels voor het maken van reclame of hoeveel een speler maandelijks mag storten, blijft men zich grote zorgen maken over zaken als gokverslaving en geldproblemen. Ondertussen spelen steeds meer mensen bij illegale casino’s.
Die nieuwe regels gaan onder andere over reclame, stortingslimieten en verantwoord spelen. Toen in Nederland online gokken legaal werd, gebeurde er iets wat de overheid niet had verwacht. Casino’s begonnen meteen veel reclame te maken. Daardoor maakten veel mensen een account aan bij één of meer online casino’s. Dat was precies wat de casino’s wilden, maar niet per se wat de overheid wilde.
Zorgen om gokken
Organisaties rondom de gokmarkt, de overheid en de politiek maakten zich veel zorgen over al deze nieuwe accounts. Ze vonden het goed dat iedereen bij een legaal casino ging spelen, maar vonden het niet zo fijn dat mensen veel accounts openden. Daardoor kan je meer spelen én storten dan eigenlijk goed voor je is.
“De overheid had niet verwacht dat er zóveel reclame zou komen. De casino’s hadden beloofd om voorzichtig te zijn, maar dat deden ze niet. Daarom besloot de overheid snel nieuwe regels te maken.”
Nieuwe maatregelen
De overheid legde strengere regels op. Casino’s mochten minder reclame maken. Ze moesten spelers beter informeren over hun speeltijd en stortingen. Ook kwam er een limiet van € 700 netto per maand per casino account. Zo wilde de overheid ervoor zorgen dat gokken leuk bleef, en geen probleem werd.
Toch vinden politici en hulpverleners dat dit nog niet genoeg is. Ze willen nóg strengere regels om gokverslaving te voorkomen.
Stel: de overheid verkoopt een racefiets. Maar als je niet meteen wegfietst, lassen ze er een zijwieltje aan vast. Ook eisen ze dat je een helm, kniebeschermers en een reflecterend hesje aantrekt voordat je de weg op mag.
Nu er verplichte netto stortingslimieten zijn van €300 (18–23 jaar) en €700 (24+), mét verplichte inkomenstoets wanneer iemand hoger wil, zou je verwachten dat het beleid eindelijk op een logisch punt zou stabiliseren. Je zou denken: daar is de grens. Dat is de bescherming. Klaar.
Maar nee. Want bovenop deze limiet bestaan al oude restricties die nog steeds blijven liggen:
- een volledig verbod op autoplay,
- een volledig verbod op bonus buys,
- verplichte walletlimieten,
- verplichte speelduurbeperkingen,
- verplichte stortingslimieten,
— en dit allemaal tegelijk.Het is alsof je op elke deur in je huis een slot hebt, en wanneer je vervolgens een extra stalen poort plaatst, de overheid besluit dat álle deuren voor de zekerheid ook nog met een fietsketting dicht moeten.
De nieuwe gokwet
Er moet volgens politieke partijen en hulpverleners een nieuwe gokwet komen. In deze nieuwe wet zou geregeld moeten worden dat er een overkoepelende stortingslimiet komt. Dat betekent dat je per maand nog maar één bedrag mag gebruiken voor je casino accounts.
Ook zou de minimumleeftijd voor spelen in het online casino verhoogd moeten worden. Nu mag je een account bij een legaal casino openen als je 18 bent. Dat zou verhoogd moeten worden naar 21, vindt Teun Struycken. Hij was in het kabinet Schoof als Staatssecretaris verantwoordelijk voor het kansspelbeleid.
Wie zijn opvolger wordt in een nieuw kabinet is niet bekend. De meeste politieke partijen zijn het wel eens met Struycken dat er nog meer maatregelen genomen moeten worden. Online gokken moet nog veiliger worden. Ook zijn er enkele partijen zoals het CDA en de ChristenUnie die gokken helemaal willen verbieden.
Verkeersmetafoor Paul Strikers
Stel je Nederland even voor als één groot 30-km-per-uurgebied.
Alle straten, letterlijk alle straten, liggen vol met drempels. Niet om de 200 meter, niet om de 100 meter, maar om de 25 meter. Alsof iemand op het ministerie dacht: “We moeten niet alleen remmen, maar vooral ontmoedigen.”
Je moet een gordel dragen, er zitten zes airbags in je auto, een noodrem, een noodsignaal, een track-and-trace, een aanprijzing tegen rijden in het donker en bij elke rit moet je vertellen waarom je eigenlijk de weg op wilt.
En dan geldt er ook nog: maximaal twee biertjes voordat je rijdt — oké, fair. Maar vervolgens komt er een minister om de hoek kijken die zegt dat hij zich nu ook wil bemoeien met hoe snel je die twee biertjes drinkt. Alsof een timer in de kroeg moet aftellen: “Nog 17 seconden wachten voor slok nummer twee.”
Dat is precies waar we zijn beland met het online gokbeleid.
Wat vind jij als speler?
De kans is daarom groot dat er na de verkiezingen een kabinet gevormd wordt dat inzet op meer regels voor online gokken. Eigenlijk is dat best raar. Als je kijkt naar wat er gebeurt bij casino’s, is het vreemd dat de overheid kiest voor het nog strenger maken van de regels. Spelers kiezen meer en meer voor illegale casino’s waar minder regels gelden.
De overheid luistert vooral naar hulpverleners, experts en de Kansspelautoriteit. Maar de spelers zelf worden niet gevraagd wat zij vinden. En dat is precies wat er misgaat.
“Wij als spelers willen in een veilige omgeving een gokje kunnen wagen. Zonder dat we hele strenge limieten opgelegd krijgen. Zonder dat we maandelijks nog maar één budget hebben dat we moeten verdelen over al onze casino-accounts. Zonder pop-ups of waarschuwingsmails.
Voor de meesten van ons is gokken immers een leuk tijdverdrijf. Een hobby waarmee je een sportwedstrijd een extra element van spanning geeft. Een spelletje waarmee je zo en nu en dan een klein beetje geld kan winnen .”
De overgrote meerderheid van casino spelers heeft geen gokprobleem. Het is ook niet te verwachten dat deze groep een gokprobleem krijgt. Dat betekent dat er een grote hoeveelheid aan regels wordt opgelegd om een klein deel van alle spelers te beschermen. Dat is gevaarlijk.
Illegale markt
Het plezier in gokken verdwijnt door de hoeveelheid regels en beperkingen die we opgelegd krijgen. Daarom gaan steeds meer spelers bij illegale casino’s spelen. Uit de marktcijfers blijkt dat meer dan de helft van het geld naar de illegale markt gaat. Dat is zeer kwalijk.
“Ik vind dat de gokwet niet goed werkt. Ik vind dat de overheid regels maakt voor spelers die allang bij illegale casino’s zitten. In Nederland kun je niet meer gokken als je in CRUKS staat. Illegale casino’s hebben daar geen boodschap aan.
Toch worden er aan legale casino’s meer en meer regels opgelegd. Daardoor worden de goede spelers juist gestraft. Zij willen gewoon veilig en eerlijk kunnen spelen, maar voelen zich beperkt. Sommigen stappen daarom ook over naar illegale casino’s, zelfs zonder verslavingsproblemen.
Als ik naar mezelf kijk, ben ik echt een recreatieve speler. Ik kom maandelijks nooit ook maar in de buurt van de geldende stortingslimiet. Toch kan ik me heel goed voorstellen dat je als speler niet zit te wachten op een overkoepelende limiet. Het is gevoelsmatig best beperkend en het zorgt ervoor dat je nog meer promotiemails vanuit casino’s gaat krijgen omdat ze allemaal willen dat je het geld bij hun stort.
Illegale casino’s controleren niet hoeveel iemand per maand stort. Zij zien geen signalen of gokgedrag uit de hand loopt. Zij voelen de pijn niet als iemand door het gokken zijn huur of zorgverzekering niet meer kan betalen. Bij illegale casino’s worden spelers juist veel meer aangemoedigd om nóg meer te storten. Met alle nadelige gevolgen van dien….
Oneerlijke concurrentie
Al die maatregelen kunnen best vervelende gevolgen hebben. Ten eerste voor de spelers met een gokprobleem. Zij verdwijnen in Nederland van de radar. Het wordt daardoor moeilijker om op tijd hulp te bieden. Ook voor de legale casino’s is het heel vervelend dat er zoveel gegokt wordt bij illegale casino’s.
De paradox:
Hoe meer overlappende regels je toevoegt, hoe minder effectief het geheel wordt.
Want op een gegeven moment bescherm je niet meer, dan betuttel je.
Spelers die binnen de legale markt willen blijven (juist omdat die veilig moet zijn) worden geconfronteerd met zo’n muur aan restricties dat het speelplezier verandert in een administratieve exercitie:
- Pop-ups,
- Herbevestigingen,
- Vragenlijsten,
- Limieten,
- Nieuwe limieten,
- Checks,
- Nieuwe checks.
Het voelt alsof je een simpele Netflix-film wil kijken, maar voordat je op play drukt moet je eerst een wilsverklaring ondertekenen, twee keer inloggen, een psychologische zelfscan invullen en wachten tot een toezichthouder bevestigt dat de film “passend” is.
Legale casino’s verliezen klanten doordat zij zich aan regels moeten houden waar illegale casino’s zich niet aan hoeven te houden. Dat is oneerlijk. Ook kunnen illegale casino’s op hele vervelende manieren gewoon adverteren, terwijl dit voor legale casino’s haast niet meer mogelijk is. Advertenties van illegale casino’s kun je gewoon in Google of in apps vinden.
Zo raken spelers in de war en weten ze niet altijd of een casino legaal of illegaal is. Illegale websites lijken vaak betrouwbaar, met Nederlandse tekst en logo’s zoals iDEAL. Maar dat mag helemaal niet. Legale casino’s die niet mogen adverteren kunnen zich ook niet onderscheiden.
Kansspelbelasting
Wat ook niet helpt is de verhoging van de Kansspelbelasting. Dit is de belasting die casino’s over het hele spelresultaat (inkomsten min uitbetaalde winst) moeten afdragen. Deze belasting werd op 1 januari 2025 verhoogd naar 34,2% en wordt op 1 januari 2026 opnieuw verhoogd.
“Online casino’s in Nederland moeten dus steeds meer belasting betalen terwijl hun inkomsten afnemen omdat er meer geld naar het illegale casino gaat. Dat gaat ten koste van het spelaanbod. Minder bonussen, lagere RTP en odds. Er ontstaat een situatie die niet houdbaar is. Als we een levensvatbare legale markt willen, denk ik dat we van een aantal regels af moeten ”
De oplossing
“Ik vind het wel vreemd dat er bij het maken van de regels naar iedereen geluisterd wordt, behalve naar de spelers. Uit de onderzoeken van de Kansspelautoriteit blijkt dat de meeste spelers niet tot een risicogroep horen. Waarom dan toch zoveel extra maatregelen? Ik denk dat spelers best aan kunnen geven wanneer het interessant is om bij een legaal casino te spelen. Waarom vraagt niemand dat?
Het moet aantrekkelijk blijven om bij legale casino’s te spelen. Het zichtbaar maken van probleemspelers was immers de reden om gokken legaal te maken. Daarom moeten we meer toe naar maatwerk, denk ik. Dat niet iedere limiet voor iedereen geldt. Dat je door verantwoord te spelen wat meer ruimte kunt verdienen.
Ik denk dat de oplossing in die hoek gezocht moet worden. Iedereen over één kam scheren werkt niet. Zeker niet als illegale casino’s niet voldoende aangepakt worden.
Eerdere open kaart berichten:
1. Open kaart – OnlineCasinoGround onderzoekt: Is de politiek anti-gokken?
