Voor het evalueren van de Wet Kansspelen op Afstand moet er eerst goed vooronderzoek worden uitgevoerd. Uit dat onderzoek is gebleken naar hoeveel effect gokreclames hebben en het aantal probleemgokkers in Nederland. Op basis van de beschikbare gegevens blijkt dat de beloften die zijn gedaan aan de Eerste en Tweede Kamer, niet volledig kunnen worden waargemaakt.
Vlak voor kerst liet Franc Weerwind, minister voor Rechtsbescherming, informatie los over het vooronderzoek. Dit onderzoek, nodig voor de evaluatie van de wet KoA, zal verder uitwijzen wat er gedaan kan worden om bijvoorbeeld gokverslaving tegen te gaan. Het is hoog nodig om te blijven onderzoeken wat de Nederlandse kansspelindustrie nodig heeft.
De huidige wet- en regelgeving voor online kansspelen werd geanalyseerd door onderzoeksinstituut Breuer & Intraval. Daarbij werd gekeken naar welke toezeggen gedaan zijn door Franc aan de Eerste en Tweede Kamer. Bij de evaluatie van de Wet Koa stond onder andere de inventarisatie van de impact van kansspelreclame centraal. Voorafgaand aan het onderzoek is onderzocht of dit haalbaar is met de beschikbare gegevens.
In de brief die is bijgevoegd door minister Weerwind, staat duidelijk te lezen dat hij optimistisch is wat betreft de evaluatie. Hij verwacht dat het evalueren van de kansspelwet in Nederland betere inzichten biedt, maar ook zal wijzen op andere aanbevelingen die uit het onderzoek zijn voortgekomen. Daarover had hij ook nog wat te zeggen.
“Op basis van het vooronderzoek verwacht ik dat de evaluatie van de Wet KoA in 2024 goede inzichten zal bieden in de doeltreffendheid en de effecten van de wet in algemene zin en op een groot aantal van de aanvullende vragen. Tegelijkertijd is de Wet KoA kort in werking, zullen, zoals ook aangegeven in het vooronderzoek, nog niet alle elementen goed onderzocht kunnen worden en is op onderdelen nog niet voldoende data voorhanden.”
Minister Franc Weerwind
De evaluatie die gepland staat moet meer duidelijkheid scheppen over doelstellingen die vooraf zijn vastgesteld voor het beleid van kansspelen. Er moeten verschillende punten inzichtelijk gemaakt worden tijdens het evalueren van de Wet Kansspelen op Afstand. Dit zijn onder andere:
Enkele gegevens die kunnen worden gebruikt voor de evaluatie zullen voortkomen uit eerdere enquêtes die dit jaar opnieuw zullen worden gehouden. De vragen over kansspelen zullen aansluiten bij de enquêtes die in voorgaande jaren zijn uitgevoerd. Deze resultaten zullen met elkaar worden vergeleken.
Probleemgokkers worden nauwlettend in de gaten gehouden. Bovendien is het hoognodig dat er een meer inzichtelijk beeld wordt verschaft van het aantal risicospelers of gokkers met een verslaving in Nederland.
Recentelijk uitgevoerde onderzoeken hebben niet genoeg duidelijkheid kunnen scheppen op dit gebied. Dit kwam vaak door een lager aantal ondervraagden dat binnen deze risicogroep viel. Bovendien vertoonden veel gevallen sterke variaties in het type kansspel en speelgedrag. De onderzoeken raden aan om specifiek nader onderzoek te doen naar deze groep gokkers.
Het onderzoeksinstituut merkt verder op dat slechts gedeeltelijk aan de belofte kan worden voldaan om de effectiviteit van de handhavingsmogelijkheden in kaart te brengen. Om deze toezegging volledig te evalueren, beveelt Breuer & Intraval aan een aanvullend onderzoek uit te voeren. Dit onderzoek zou zich moeten richten op de inzet en uitvoering van de Ksa.
Er moet ook onderzoek worden gedaan naar de waarde van mystery guests als handhavingsinstrument voor online aanbieders. Momenteel maakt de Kansspelautoriteit geen gebruik van dit instrument. Dit komt door de strikte regels voor registratie bij online casino's. In juli verzocht de Kansspelautoriteit minister Weerwind om toestemming om valse identiteitsbewijzen te gebruiken. In zijn beleidsreactie heeft de minister laten weten dat dit voorlopig niet mogelijk is.
Volgens de onderzoekers is het op dit moment niet mogelijk is om aan alle toezeggingen te voldoen voor gokreclames. Wel zal er meer inzicht verkregen worden vanuit het onderzoek met enquêtes, al zal dat niet genoeg zijn. Om de volledige effecten van gokreclame op zowel legaal als illegaal aanbod te evalueren, is extra onderzoek naar spelers nodig. Ook moeten ze kijken wat de effecten zijn op de groep jongeren die graag een gokje wagen. Het onderzoek moet uitwijzen wat er beter kan en inzichtelijk maken welke maatregelen effect hebben om jongeren te beschermen tegen gokverslaving.