Het komt op als een golfbeweging. Om de zoveel tijd roept er iemand iets over manipulatie van casinospellen. Forums druppelen daarna weer vol spelers die het bevestigen of tegenspreken. Het bereikt een hoogtepunt en zwakt daarna weer af. Tot er weer iemand roept dat er wordt gemanipuleerd.
Psychologen hebben het fenomeen ook ontdekt. Zij houden het erop dat de eerste roepers eenvoudig verliezers zijn. In plaats van het verlies te nemen zoeken ze een ‘schuld’ buiten zichzelf. Bij een spel kan dat niet anders dan bij het spel, de maker daarvan of de exploitant liggen.
Het roepen zal alleen maar toenemen volgens diezelfde psychologen. Want in onze maatschappij zijn veel individuen gewend geraakt aan het zoeken van schuld en oplossing buiten zichzelf.
Er is echter nog een andere invalshoek, die wel enigszins lijkt op de bovenstaande. Dat zijn de spelers die over manipulatie van casinospellen roepen wanneer de elektronische dobbelsteen een paar keer achter elkaar op eenzelfde getal of afbeelding komt. Het is een denkfout die we ook als gokkers maken.
De elektronische dobbelsteen die we Random Number Generator noemen heeft wat meer getallen dan zes. Maar het is niet onmogelijk dat het enkele keren achter elkaar eenzelfde getal oplevert. Een getal dus dat eenzelfde handeling uitvoert of symbool toont, dat aan het gegenereerde getal is gekoppeld.
We hoeven er niet omheen te draaien; ‘HET CASINO WINT ALTIJD!!!’. Iedereen weet dat het casino het huisvoordeel heeft. Dat voordeel is bij het ene spel wat meer dan bij een ander spel. Maar in elk spel zit een marge ingebouwd waardoor het casino op korte of langere termijn winst maakt.
Dat is bij alle bedrijven, winkels en supermarkten niet anders. Ze moeten winst maken om hun kosten te dekken en wat over te houden om te investeren in vernieuwing of wensen van de klant. Een supermarkt heeft op een pak melk misschien maar twee cent winst en op een pak koffie een hele euro. Maar over het geheel moet er winst zijn.
Wanneer een bedrijf of supermarkt de boel belazert is dat slecht voor hun ‘goede naam’. Dat geldt ook voor (legale) exploitanten van casinospellen. Het grote verschil is dat casino’s en hun spellen veel strenger en vaker worden gecontroleerd. En dat er meer op het spel staat voor de exploitanten.
Gokbedrijven zijn tegenwoordig vaak internationale bedrijven die miljoenen winst maken. Maar als een autoriteit er fraude, manipulatie of iets dergelijks ontdekt kunnen ze hun deuren sluiten. Zelfs bij een vermoeden van bedrog zijn de straffen vervelend. Die gaan van tijdelijke sluiting tot definitief intrekken van hun gokvergunning.
En niet alleen op nationaal niveau. Dankzij de steeds meer wereldwijd samenwerkende gokautoriteiten kan zelfs een berisping de multinationals direct in het hart raken. Casino’s hechten mede daarom veel waarde hun reputatie en zullen het nalaten hun spellen te (laten) manipuleren.
Nogmaals, geen enkel legaal casino manipuleert. Eenvoudig omdat het ze meer schade kan berokkenen dan het zal opleveren. Maar er is wel een leuk verschil tussen off- en online casino’s wanneer je kijkt naar controle door gokautoriteiten. Waarbij overigens wel verschillen zijn per land.
Controle van offline casino’s is voor een groot deel fysiek werk. De medewerkers van de gokautoriteit lopen rond op de casinovloer en beoordelen de administratie op het hoofdkantoor. Ze kijken naar spelers en de casinospellen, en controleren bijvoorbeeld of de exploitant voldoende belasting betaalt.
Bij het online casino kan het anders. Alle handelingen van spelers, exploitant én casinospel worden vastgelegd. Elke spin van het wiel, uitgedeelde pokerkaart, draai van de slot machine, gooi van de dobbelsteen én inleg en uitbetaling ligt vast. Met een uitdraai en een analyse programma krijgt een medewerker van de kansspelautoriteit een nauwkeurig beeld van de activiteit in het casino. Verschillen met eerdere controles of andere casino’s en opvallende uitslagen zijn eenvoudig zichtbaar.
Controles worden door de kansspelautoriteit uitgevoerd bij casino’s met een gokvergunning. Bij casino’s zonder licentie ligt dat anders. Die worden door de gokautoriteit, en justitiële en fiscale autoriteiten, wel in de gaten gehouden. Maar bij illegale casino’s is er wel een klein risico op manipulatie van casinospellen, evenals andere benadeling.
Maar ook bij hen zal het niet zo heel vaak voorkomen, omdat ook zij al voldoende verdienen door het huisvoordeel. Je kunt wat manipulatie betreft geruster zijn dan de casino’s zelf. De meeste berovingen van casino’s vinden plaats door medewerkers. Daarbij was er overigens slechts eentje door manipulatie. Maar dat was begin negentiger jaren vorige eeuw in een fysiek casino (zie aanvullende informatie).
Terug naar de elektronische dobbelsteen, de RNG. Die wordt op forums immers meestal genoemd als boosdoener bij manipulatie van casinospellen. De RNG genereert de willekeurige getallen waarmee vrijwel alle gebeurtenissen in digitale casinospellen. Het is programmatuur (software) die zowel in hardware (HRNG) als in software (SRNG) voorkomt.
Bij een HNRG wordt het willekeurige getal gegenereerd met behulp van onvoorspelbare, vaak fysieke, gebeurtenissen. Ze worden gebouwd en daarna verzegeld. Het manipuleren van een geplaatst apparaat met HRNG is programmeer-technisch vrijwel onmogelijk. Bovendien staan ze bij casino apparaten onder voortdurende controle. En is het zegel verbroken dan heeft het casino echt een probleem.
Meest gebruikt in casino apparaten en online casino’s is de SRNG. Daarbij wordt het willekeurige getal meestal voortgebracht door een algoritme, gebaseerd op een wiskundige vergelijking. Omdat zo’n vergelijking (een formule met een of meer onbekende variabelen) niet helemaal perfect is, wordt de SRNG ook wel pseudo-RNG (PRNG) genoemd.
In het kader van dit bericht zouden we moeten toegeven dat het manipuleren of voorspellen van een uitkomst mogelijk is. Iemand die de gebruikte vergelijking en de beginwaarden kent, zou dat theoretisch kunnen. Maar in de praktijk zijn er veel dingen die het onmogelijk maken.
Ten eerste de technologische vooruitgang. Nog niet zo lang geleden regelden stangen en andere mechaniek de willekeurige draai van slot machines. Met de komst van RNG’s ging dat een stuk minder fraudegevoelig. Door de verdergaande techniek zijn de digitale RNG’s tegenwoordig nog veel complexer versleuteld met code.
Dat gebeurt niet om het manipuleren van casinospelen door casino’s te voorkomen. Het is tegenwoordig vooral om cybercriminaliteit te voorkomen. Het gevaar van gemanipuleerde online casinospellen komt inderdaad niet van casino’s en hun spelers, maar van cybercriminelen.
De software en met name de betaalomgeving en RNG’s van online (casino)spellen worden bewapend tegen cybercriminaliteit. Dat gebeurt op allerlei manieren, waar de bouwers vanzelfsprekend geen inzage in geven. Maar je kunt denken aan versleutelen, al dan niet met regelmatig veranderende sleutel, coderen van leesbare programmataal en dergelijke.
Vanzelfsprekend zijn er ook veiligheidsmaatregelen bij de servers, de computers waarop het spel van het casino staat en dat is verbonden met internet. Die staan bijvoorbeeld in afgesloten ruimtes met camera’s, zodat ook de gewone crimineel er niet bij kan.
Maar er is ook een meer gewone beveiliging die manipulatie van casinospellen uitsluit. Die bestaat uit de route van de RNG’s. Elke ontwikkelaar bouwt om te beginnen zijn eigen, specifieke RNG. Daarna volgen controles door gespecialiseerde bedrijven. Die controles zijn gericht op veiligheid, wettelijke bepalingen en dergelijke.
Maar uiteindelijk op het verkrijgen van een certificaat, waarna het RNG mag worden gebruikt. Bij het verkrijgen van het certificaat gaat de zegel op de HRNG. En wordt een SRNG voorzien van blokkade software.
De hele procedure naar certificering is tijdrovend, duur en lastig. Lastig vooral omdat de aanvrager aan allerlei normen moet voldoen. Bovendien volgen na de certificering eventueel meer controles en moet het certificaat up-to-date worden gehouden. Op het certificaat staat bijvoorbeeld in welke apparaten en spellen het RNG in gebruik is.
Spellenmakers kopen vanwege de rompslomp liefst een RNG bij een RNG-bouwer. Bij een legaal casino heeft dat casino dus een goklicentie, waarop een kansspelautoriteit controle houdt, en een licentie bij een spellenmaker op een spel. Daarin zit dan een gecertificeerd RNG, als willekeurige getallen nodig zijn voor dat spel, waarop ook continu controle wordt gehouden.
Zoals gezegd worden RNG’s en andere onderdelen van spellen door technologische ontwikkeling geavanceerder. Met inbreng van kunstmatige intelligentie zullen de spellen ook steeds slimmer lijken. Ze worden dan nog altijd gevoed met wiskundige vergelijkingen die gebruikmaken van de beschikbare variabelen. De spellen worden daarmee realistischer. Ze zullen wellicht (nog) uitvoeriger worden gecontroleerd door externe organisatie.
En de exploitant zal door dat realisme en de eventueel verhoogde moeilijkheidsgraad van het spel, helaas vaker worden beticht van manipulatie.