Open kaart – OnlineCasinoGround onderzoekt: Is online gokken nu echt zo gevaarlijk?
4 december 2024
Laatst bijgewerkt: 3 weken geleden
Dat online gokken nog altijd een veelbesproken onderwerp is, heeft onder andere te maken met het gevaar dat tegenstanders van gokken in onze branche zien. OnlineCasinoGround onderzoekt of het online wagen van een gokje daadwerkelijk zo gevaarlijk is.
In dit artikel gaan we op zoek naar het antwoord op de vraag of online gokken nu echt zo gevaarlijk is als politici en ervaringsdeskundigen het in de media soms over laten komen. Het antwoord is dat online gokken bij legale casino’s niet gevaarlijk hoeft te zijn, maar dat er veel aankomt op het speelgedrag van de speler zelf. Het is wel zo dat in een online casino gokken meer risico met zich meebrengt dan gokken in een landbased casino of het deelnemen aan een ander type kansspel.
Als de twee grootste gevolgen van online gokken worden financiële problemen en gokverslaving genoemd. Nu zijn wij de eersten om toe te geven dat deze gevolgen reëel zijn. Er zijn mensen die door online gokken in grote financiële problemen zijn gekomen, al dan niet als gevolg van een online opgebouwde gokverslaving.
In Nederland is er een legale kansspelmarkt. Online casino’s die kansspelen willen bieden aan Nederlandse spelers moeten aan strenge eisen voldoen. De overheid stelt strenge eisen aan aanbieders. Casino’s mogen zeer beperkt reclame maken voor hun aanbod en hebben bovendien een zorgplicht voor iedere speler die een account opent. Door deze structuur is online gokken in de basis niet gevaarlijk. Het kan wel risicovol zijn. Dat heeft echter vooral met jou als speler te maken. Hoe jij het spel speelt, bepaalt voor een groot deel of er problemen van komen.
Hoewel de omvang van de Nederlandse kansspelmarkt en het percentage spelers dat door online gokken in de problemen is gekomen lastig eenduidig te krijgen zijn, gaan we toch een poging wagen. Uit onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum dat in juni van dit jaar gepubliceerd werd blijkt dat tweederde van de Nederlandse bevolking van 16 jaar en ouder in het afgelopen jaar heeft deelgenomen aan tenminste één kansspel.
Van de 9,6 tot 9,9 miljoen mensen die deelgenomen hebben speelt een grote meerderheid mee met een loterij. 31% van de totale groep kansspelers speelde een kansspel op locatie. Daar wordt met name het bezoek van een casino of speelhal onder verstaan, maar ook deelname aan een (commerciële) bingo.
10% van alle kansspelers deed mee aan een online kansspel. Dat is dus bijna een miljoen Nederlanders. 70% van die groep bezocht voor het eerst na 1 oktober 2021 een online casino. Dat klinkt heel dreigend, maar het is eigenlijk iets goed. Het betekent namelijk dat de meerderheid van de Nederlandse online casino bezoekers pas is gaan spelen toen gokken daadwerkelijk legaal is geworden.
Tegelijkertijd is het aantal mensen dat zich met gokproblemen bij een verslavingskliniek gemeld heeft, toegenomen. Er is echter geen direct verband te leggen tussen de legalisering van online gokken en het toegenomen aantal mensen met verslavingsproblematiek.
,,Op basis van voorliggende cijfers en onderzoeken kan ik niet onderschrijven dat de toename van het aantal mensen dat in behandeling is voor gokverslaving daadwerkelijk voor het grootste gedeelte te wijten is aan het legaliseren van het online gokken. Een direct causaal verband tussen de legalisering van online gokken en het aantal mensen in behandeling voor gokverslaving, is namelijk niet te leggen.”–
Staatssecretaris voor Rechtsbescherming, Teun Struycken
Hoewel politici als Mirjam Bikker van de ChristenUnie en Michiel van Nispen (SP) graag willen doen geloven dat online gokken meer gokverslaafden oplevert, is die stelling niet cijfermatig te onderbouwen omdat niet alleen het aantal mensen dat online gokt is toegenomen, maar het aantal mensen dat gokt in zijn totaliteit is toegenomen. Er zal daar ongetwijfeld een causaal verband in te ontdekken zijn, maar de bewering dat het legaliseren van online gokken direct voor meer verslaving gezorgd heeft, is niet juist.
Een ander stokpaardje van politici die tegen legaal online gokken zijn, is dat het met name de toekomst van jongvolwassenen op het spel gezet wordt door casinobezoek zo toegankelijk te maken. Ondanks dat er in de Wet Koa de nodige maatregelen specifiek ter bescherming van jongeren genomen zijn, hebben ze hier wel een punt.
Cijfermatig is aan te tonen dat er relatief gezien met meer risico gegokt wordt door spelers tussen de 18 jaar en 24 jaar. Waar in de totale groep van bijna een miljoen spelers 2% tot de hoogrisicogroep gerekend wordt, is dat percentage bij jongeren 6%. Tel daarbij op dat jongeren over het algemeen wat minder te besteden hebben dan 30 plussers, dan zie je hier in ieder geval code oranje opdoemen.
De belangrijkste voorwaarde om veilig en verantwoord te spelen, is het instellen van speel- en stortingslimieten waar jij je in het online casino aan kunt houden. Daarbij is het belangrijk om eerlijk tegen jezelf te zijn. Als jij van jezelf weet dat je als je je limiet bij Casino A bereikt, je geld stort naar je account bij Casino B, dan is wellicht beter om geen account bij meer dan één casino aan te houden. Gokken is bedoeld als entertainment. Niet om een nieuwe auto bij elkaar te verdienen. De regels van het spel zijn zo opgesteld dat het huis onderaan de streep vrijwel altijd wint. Tenzij je weet wanneer je moet stoppen.
Een tweede belangrijke voorwaarde om problemen te voorkomen is te spelen bij legale casino’s. De Nederlandse kansspelwet is één van de strengste wetgevingen van Europa. Casino’s die in Nederland legaal op de markt willen komen, moeten een flinke som geld – € 48.000 – betalen om een vergunning aan te mogen vragen en worden vervolgens op heel veel punten getoetst en getest, zonder de garantie te hebben dat de vergunning daadwerkelijk toegekend wordt.
Als een casino de vergunning toegewezen krijgt, is dat geen vrijbrief om andere dingen te doen. De KSA controleert de casino’s doorlopend. Gaan er dingen niet goed, dan heeft de KSA een breed scala aan maatregelen om in te grijpen. Dat begint met een aanwijzing, maar het zwaarste middel dat de kansspelautoriteit heeft, is het intrekken van de vergunning.
Casino’s die eenmaal een vergunning bemachtigd hebben, passen enorm op om deze weer kwijt te spelen door de regels te overtreden. Hoewel er op de Wet Kansspelen op afstand best het nodige aan te merken is, is het principe van een gereguleerde markt het veiligste alternatief om recreatief te gokken.
Dat klinkt alsof de online casino’s die een vergunning hebben de beste leerlingen van de klas zijn, maar dat is natuurlijk niet zo. De goklobby draait op volle toeren om de legale markt in stand te houden, want ook bij legale casino’s gaan er dingen nog niet zo goed als zou moeten of zou kunnen.
Dat komt deels omdat de wetgever fouten maakte door de wetteksten te open voor interpretatie te schrijven, maar ook door de verantwoordelijkheid daar te leggen waar men er niet goed mee uit de voeten kan. Online casino’s zijn entertainment centra waar geld verdiend moet worden. Casino’s willen spelers verleiden met vette bonussen en flitsende reclames. Ze zijn in de basis niet opgericht om toezicht te houden op het speelgedrag van hun spelers omdat hoe meer er gegokt wordt, hoe beter het is voor het casino.
Daar wringt de schoen een beetje. Er wordt namelijk van de markt verwacht zichzelf in stand te houden met het belang van de speler voorop, terwijl ieder casino natuurlijk graag een voordeel ten opzichte van een concurrent wil behalen. Legale online casino’s hebben zichzelf – al dan niet bewust – in de voet geschoten door overdadig te adverteren. Daarnaast zijn er diverse aanwijzingen en waarschuwingen uitgedeeld aan casino’s die in de fout zijn gegaan met bonussen of rolmodellen. Dus nee, legale casino’s zijn geen perfecte koorknaapjes, maar ze zijn vele malen veiliger dan spelen bij het illegale aanbod.
Bij in Nederland illegale casino’s wordt er veel minder toezicht gehouden op het speelgedrag, wordt er alleen maar aangemoedigd om meer te storten en meer te spelen. Het is bij casino’s zonder vergunning mogelijk om te storten met cryptomunten en een hele batterij aan creditcards. Daarnaast adverteren deze casino’s met veel grotere bonussen dan legale casino’s dat mogen.
Dit zijn allemaal incentives voor spelers die willen ontsnappen aan de strenge Nederlandse limieten. Het probleem waar we in Nederland met de gokpreventie een beetje tegenaan lopen, is dat verslaafde spelers bij casino’s zonder CRUKS spelen. Daar worden ze niet beperkt, maar ook niet gezien. Een recept voor ellende.
Het paradoxale aan deze situatie is dat we in een negatieve spiraal terecht dreigen te komen. We reguleren de online kansspelmarkt steeds strenger om de spelers te beschermen, waardoor er steeds meer spelers bij illegale casino’s gaan spelen, waar ze ongezien steeds verder in de problemen kunnen komen. Dat het percentage spelers dat bij legale casino’s speelt sterk aan het dalen is, zou pas echt alarmerend moeten zijn voor hen die verslavingspreventie echt hoog op hun prioriteitenlijstje hebben staan.
Even terug naar de cijfers van eerder in dit artikel. Het percentage hoog risico spelers ligt op 2% gemeten over iedereen die weleens een kansspel speelt. Het percentage van spelers dat voornamelijk online speelt met een of meerdere accounts, ligt echter behoorlijk hoger. Dit percentage bedraagt 10%. Daarmee is direct de vraag beantwoord of online gokken meer risico met zich meebrengt dan spelen in een landbased casino.
Het antwoord op die vraag is ja, maar ook hier geldt weer de nuance dat het speelgedrag van de speler van doorslaggevend belang is. De randvoorwaarden om risicovol te gokken zijn echter meer dan in een casino aanwezig.
Dat komt door een aantal elementen. De belangrijkste daarvan is dat een landgebonden casino openingstijden heeft en een online casino doorgaans 24/7 beschikbaar is. Spelers met een gokprobleem kunnen – zolang er geen overkoepelende speellimieten zijn – in principe non-stop spelen.
Een tweede aspect is de anonimiteit waarin er online gespeeld kan worden. Er hoeft geen sociale controle te zijn, zoals er in een landbased casino wel is. Een bezoek aan een landbased casino vereist over het algemeen interactie met andere mensen. Online kan er gewoon snel bijgestort worden met een creditcard, in een fysiek casino moet de speler toch echt even langs de kassier.
Foto van Teun Struycken is een bewerkte afbeelding door OnlineCasinoGround. Foto Teun Struycken door Martijn Beekman via tweedekamer.nl. Foto Tweede Kamer van Niederlandenet via Flick0r.
Eerdere open kaart berichten:
1. Open kaart – OnlineCasinoGround onderzoekt: Is de politiek anti-gokken?
2. Open kaart – Waarom stoppen online casino’s met een vergunning in Nederland?
3. Open kaart – Hebben de online casino’s zichzelf in de vingers gesneden?
4. Open Kaart – Hoe herken je een gokverslaving?
5. Open kaart – Hoe herken je een legaal online casino?
6. Open kaart – hoe gevoelig zijn jongvolwassenen voor online gokken?
7. Open kaart – Waarom spelen steeds meer Nederlanders bij illegale casino’s?
8. Open kaart: Wat zijn hoog risico kansspelen?
