Online gokken was al de snelst groeiende vorm van gokken ter wereld. In deze tijd, waarin veel mensen thuiszitten, gaat die groei nog sneller. Online spelen kan ook eenvoudig met allerlei apparaten. Door het toegenomen gebruik verschoof de aandacht van offline gokken naar online bij mensen die probleemgedrag willen voorkomen. En zij die zich richten op verantwoord gokken.
Er zijn inmiddels allerlei gereedschappen bedacht om beide type hulpverleners van dienst te zijn. Noorwegen probeert het met tijdsloten en maximale verliezen. Maar daarvoor moet je als overheid controle hebben over alle gokactiviteit in je land. In andere landen zijn al waarschuwingssystemen met pop-ups in gebruik. De meeste landen zien pop-up waarschuwingen vooral als toekomstige optie. Zij weten nog niet welke ze gaan gebruiken.
Want de wetenschappelijke wereld is verdeeld over het soort pop-up waarschuwingen. Er zijn inmiddels talrijke onderzoeken geweest naar het effect van diverse waarschuwingen. De ene onderzoeker richt zich daarbij op het corrigeren van onjuiste overtuigingen. Een ander zet aan tot zelfbeoordeling van spelgedrag. En weer een ander plaatst in zijn pop-up waarschuwingen informatie over algemene spelrisico’s.
En dat zijn slechts drie voorbeelden. Daarbinnen bestaan soms ook nog allerlei varianten. Bij de onjuiste overtuigingen bijvoorbeeld vertelt de ene wetenschapper over denkfouten, terwijl een ander zich richt op de huiselijke situatie bij probleemgedrag.
Het zijn allerlei irritante onderbrekingen van het spel, waarbij wij ons daardoor afvragen of de waarschuwingen doeltreffend zijn. Volgens het merendeel van de onderzoekers zijn de pop-up waarschuwingen van hun onderzoek altijd grotendeels effectief. Wij wijzen er daarom op, wat we al eerder schreven, dat je vooral kritisch moet zijn bij onderzoeken.
We denken daarbij nog maar weer even aan het onderzoek van Hans Eysenck en zijn zoon. Zij bekeken honderden onderzoeken en ontdekten dat in bijna 100% van de gevallen, de onderzoeker bewees wat hij wilde bewijzen.
Daaraan denken we ook bij het recente onderzoek naar pop-up waarschuwingen. Een team van de universiteit van Derby meldt in hun onderzoeksverslag dat hun laboratoriumonderzoek vanzelfsprekend minder nauwkeurig is dan veldonderzoek. Het is een voorbehoud dat veel onderzoekers maken bij hun conclusies. Daarnaast gebruiken allen nog andere mitsen en maren, bijvoorbeeld dat ook het gokspel uitmaakt.
Wanneer we echter onze kritische blik even naar achteren schuiven lijken de resultaten in Derby interessant. Zij zien dat gepersonaliseerde op geld gerichte pop-up waarschuwingen veel impact hebben op de gokker. Dat hadden we met ons boerenverstand natuurlijk ook kunnen vertellen. Maar goed, overheden en gokondernemers leunen nu eenmaal liever op wetenschappelijke verhalen, grafieken en conclusies. Zelfs wanneer die conclusies vol staan met voorbehouden.
Bij gepersonaliseerde pop-up waarschuwingen zijn er op dit moment twee richtingen. Er zijn er waarbij de gokker zelf tijd- en/of uitgavelimieten instelt. Bij de meeste, al in gebruik zijnde, methoden is de waarschuwing echter bepaald op basis van het spelgedrag. De techniek van de pop-up waarschuwingen is in beide gevallen onderdeel van het RNG (Random Number Generator) en de software.
Bij meerdere onderzoeken gaf de gokker vooraf aan hoeveel geld hij als aanvangskapitaal had. Hij of zij kreeg dan bijvoorbeeld een waarschuwing wanneer de helft en 90% van dat bedrag was verspeeld, dus verloren. Bij veel onderzoek bleek dat dan al vaak te laat.
De gokker irriteert zich dan wederom of heeft op zijn minst emoties bij het bereiken van een verlieslimiet. En velen gaan daarna juist agressiever spelen in een poging hun verlies goed te maken.
Het online roulettespel van de onderzoeker uit Derby was gemanipuleerd. Daardoor leden alle deelnemers een netto verlies. Op vier vaste verliesmomenten werd een waarschuwing getoond in het midden van het scherm. De deelnemende gokkers moesten op ‘OK’ klikken om het bericht te bevestigen en verder te kunnen.
Na elk getoonde bericht konden de gokkers tot 100 pond een weddenschap doen met meerdere keuzes en inleg. Het spel was klaar bij een tegoed minder dan 50 pond. Daarna werden de gokkers ondervraagd.
De onderzoekers zagen dat de gokkers, die pop-up waarschuwingen ontvingen over hun verlies, daarna beduidend lager gingen inzetten. Lager dan zij die ander typen waarschuwingen kregen. Waarschuwingen over concrete verliezen of met het advies de uitgaven te verminderen, gaven geen verschil.
Het onderzoek werd uitgevoerd met 45 ‘casual gamblers’. Daarmee kun je alle kanten op. ‘Casual’ heeft immers meerdere betekenissen, die in het Nederlands gaan van ‘toevallig’ en ‘vluchtig’ naar ‘ontspannen’ en zelfs ‘makkelijk in de omgang’. Het maakt daarbij ook uit, waar je die ‘casual’ gokkers vandaan haalt. Bezoekers van de Albert Cuypmarkt in Amsterdam zijn immers Amsterdamse marktbezoekers die waarschijnlijk anders gokkers dan winkelend publiek in de PC Hooftstraat.
In dit geval waren het 19 mannen, 24 vrouwen en 2 personen van niet-opgegeven geslacht. Allen boven de 18 jaar en student aan een universiteit in oostelijk Engeland. Ze hoefden zelf slechts aan te geven ‘gokker’ te zijn om mee te kunnen doen. Hen werd verteld dat bij deelname hun resterende speltegoed zou worden omgezet in loten, waarmee ze een prijs konden winnen. Wij vragen ons vanzelfsprekend af of 45 studenten, op deze wijze bijeen gebracht, representatief is.
Voorlopig spelen wij online roulette, storen ons niet aan eventuele pop-ups en bepalen zelf wel of ons spel problematisch is of niet.