Verlaten casino’s: casino di Consonno
25 maart 2020
Het Casino di Consonno begint in 1960 als een droom van Mario Bagno. Hij is een excentrieke zakenman, geboren op 24 februari 1901 in het Italiaanse Vercelli. Bagno staat aan het hoofd van een familiebedrijf in de wegenbouw, gevestigd in Brianza. Meerdere bekende wegen en start- en landingsbanen van vliegvelden in Italië zijn door het bedrijf geplaveid.
Begin jaren zestig is hij een rijk man, die zich graag graaf Bagno laat noemen. Het zijn gouden jaren. Er hangt een sfeer van optimisme in Italië, de economie draait goed en mensen hebben vertrouwen in de toekomst. In milieuzaken is niemand geïnteresseerd, er wordt gewoon gebouwd.
In Brianza zet de gemeente enorme flatgebouwen neer. Bagno legt de wegen aan in de nieuwe wijken waarvoor projectontwikkelaars uitgestrekte landbouwgebieden laten vernietigen. Mario Bragna kent de omgeving. Op een vrije dag maakt hij een rondrit door het gebied ten noorden van Brianza. Hij komt in Consonno, een dorpje met ongeveer 250 inwoners die leven van ambtelijke administratie en landbouw.
Hij stelt voor een weg aan te leggen van Consonno naar het nabijgelegen Olginate, aan het meer van Garlate. Burgemeester Luigi Vigano van Garlate, waar Consonne onder valt, is enthousiast. In 1961 gaat de gemeenteraad akkoord. Al tijdens de bouw van de weg denkt Mario Bagno aan een Italiaans versie van het Amerikaanse Las Vegas. Daar in dat kleine dorpje, op het hoogste punt in de omgeving, zal hij Casino di Consonno gaan bouwen.
Hij ziet het al helemaal voor zich. Casino di Consonno, een huis in de oud Italiaanse betekenis met allerlei gokgelegenheden, restaurants, theater, pretpark en wellicht zelfs een racecircuit.
Het dorp is eigendom van de families Anghileri en Verga via hun bedrijf Immobiliare Consonno Brianza. Op 8 januari 1962 koopt Mario Bagno al hun aandelen voor 22.500.000 lire, de oude Italiaanse munteenheid (omgerekend naar nu is het ongeveer 300.000 euro).
In het bezit van het dorp begint Bagno direct te bouwen aan zijn Casino di Consonno. Hoewel bouwen, eerst wordt er afgebroken. Terwijl de laatste inwoners nog wegvluchten breekt hij alle huizen af. En weinige van de eeuwenoude moerbeibomen, tarwevelden en kastanjebossen overleven het geweld van bulldozers en kranten. Alleen het historisch kerkje uit de dertiende eeuw en de pastorie laat hij overeind.
Kosten noch moeite worden gespaard bij de grootse plannen van Mario Bagno, die door de paar achtergebleven inwoners Graaf Amen wordt genoemd. Die plannen groeien nog met de dag als het Casino di Consonno eind jaren zestig opengaat. Het theater, de danszaal, het restaurant en hotel zijn klaar. Evenals een nagebouwd middeleeuws kasteel en een blik-vangend minaret.
Tot begin jaren zeventig genieten meerdere Italianen van de al opgeleverde attracties. Onder hen meerdere bekenden uit de muziek, televisie en theaterwereld. Vanuit diverse punten hebben zij bovendien een prachtige uitzicht over de Alpen vanaf de berg waarop Consonno ligt, 634 meter boven de zeespiegel.
Maar dan slaat het noodlot toe. Tijdens de bouw zijn vele bomen gekapt of eenvoudig omver gereden door bulldozers. Daardoor is er een disbalans ontstaan in het hydrogeologische systeem van het landschap, grofweg het vermogen van het land om water vast te houden. De hevige regenval eind jaren zestig zorgt voor modderstromen waardoor al delen van het terrein zijn verzakt.
Bij een grote aardverschuiving in 1976 verdwijnt tenslotte de enige toegangsweg naar Consonno. Het Casino di Consonno is onbereikbaar geworden. De “Stad van Speelgoed”, zoals het later wordt genoemd, zit zonder inkomsten en is half afgebouwd.
Natuurlijk wil Mario Bagno de weg herstellen. En het lijkt er even op dat het alsnog gaat lukken, maar de laatste bewoners zijn dan al vertrokken en enkele gebouwen beginnen te vervallen. Begin jaren tachtig doet Bafno een poging het bouwproject nieuw leven in te blazen. Het idee voor een Casino di Consonno heeft hij dat al van zich afgegooid. Hij zet zijn zinnen op een resort voor ouderen.
Niemand gaat echter mee in zijn plannen en hij stuit op politieke weerstand. Alleen het voormalige hotel wordt nog omgebouwd tot verpleeghuis. De overige gebouwen vervallen verder en Casino di Consonno krijgt al iets van een spookstad. Mario Bagno overlijdt enkele jaren later op 22 oktober 1994.
In 2007 sluit het dan al niet meer gebruikte bejaarden-/verpleeghuis. Kort daarna, op 23 juni, komen honderden jongeren naar Consonno om er drie dagen feest te vieren. Ze overnachten in de spookgebouwen op het terrein. Het illegale Summer Alliance Rave feest vernietigt het laatste nog fraaie gebouw, het Hotel Plaza.
Ongeveer in diezelfde tijd krijgen oud bewoners en hun nageslacht toestemming van de gemeente enkele gebouwen te renoveren. Uiteindelijk openen zij in mei 2012 een café-restaurant. Zo zijn er meer kleine plannen, waarvan sommige wel en andere niet tot uitvoering komen.
Ondanks de activiteiten, waaronder het jaarlijkse San Maurizo Festival, blijft Consonne een spookstad. Zoals Italië er overigens meerdere heeft, door kap van bossen, natuurrampen, slechte locatie, verkeerde politiek planning en dergelijke. Consonne staat echter bij Italianen bekend als de meest fascinerende spookstad en het dorp trekt nu vooral toeristen die zoiets met eigen ogen willen zien.
De erfgenamen van Mario Bagno zijn altijd eigenaar gebleven van Consonno. Zij bieden in 2018 het 170 hectare grootte terrein te koop aan voor ruim 14 miljoen euro. Inmiddels zijn ze gezakt naar 12 miljoen euro. Daarvoor krijg je een verlaten Casino di Consonno met meerdere vervallen gebouwen. Dus als je geïnteresseerd bent: neem een extra zak geld mee.
